Vooral de tourbus maakt optreden duurder

Brandstoffen, energie en transport – in de eerste maanden nadat de inflatiegolf vorig najaar Nederland bereikte, waren het de belangrijkste aanjagers. De olieprijs schoot omhoog naar het hoogste peil in jaren en de gasrekening werd rap duurder. Verder stegen veel producten eigenlijk maar vrij weinig in prijs.

Vorige maand gebeurde precies het omgekeerde. De gasprijs was iets lager dan tijdens de piek van begin maart, nadat Rusland buurland Oekraïne was binnengevallen, en ook de prijs van autobrandstof daalde. Doordat de overheid per 1 april de accijns daarop tijdelijk verlaagde, betaalden Nederlanders aan de pomp ineens 2,09 euro per liter Euro95, waar dat in maart gemiddeld nog 2,29 euro was.

Het algehele inflatiecijfer op jaarbasis viel daardoor iets lager uit, constateerde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) dinsdag: 9,6 procent, tegenover 9,7 procent in maart. Vooral boodschappen werden in april fiks duurder: de prijs van een mandje voedingsmiddelen steeg met 8,5 procent in vergelijking met een jaar eerder. Vooral vlees, groente en graanproducten werden veel duurder.

Maar hoe zit dat met andere producten, die minder vaak worden uitgelicht in de CBS-berichten? In deze rubriek volgt NRC iedere maand hoe de prijs van een activiteit zich ontwikkeld heeft sinds het begin van vorige zomer, toen de inflatiegolf begon op te doemen. Deze keer: een weekend optreden met je hobbyband.

Op tour met de amateurband

Het wachten duurde lang, maar met het afschaffen van de coronamaatregelen kan het eindelijk: voor het eerst met de amateurband op tour. Voor de gelegenheid heb je een nieuwe gitaar en versterker gekocht en is een fotograaf ingehuurd voor een professioneel affiche. De tweedehands tourbus staat klaar, voorzien van nieuwe banden. Om geld te besparen, dineren jullie met maaltijdsalades en deel je ’s avonds een vakantiebungalow.

Het leven wordt de laatste maanden snel duurder, maar in hoeverre geldt dat ook voor de aspirant-rockster? De tabellen van het CBS geven opheldering. Het statistiekbureau houdt maandelijks de prijzen bij van 219 productgroepen en berekent daarmee het algehele prijspeil. In deze rubriek kijken we naar een veel kleiner mandje: de tweedehands auto en nieuwe banden, een fotograaf en drukwerk, een gitaar en versterker, een kant-en-klaarmaaltijd en vakantiehuisje.

Wat opvalt in vergelijking met vorige afleveringen, is dat in het winkelmandje van deze maand veel producten zitten die sinds vorige zomer amper duurder zijn geworden. De prijzen van drukwerk, een fotograaf en kant-en-klaarmaaltijden stegen bijvoorbeeld een stuk minder snel dan het algehele prijspeil. Toch waren er enkele uitschieters: een tweedehands tourbus werd sinds mei vorig jaar 10,4 procent duurder.

Corona en chiptekort

Transport is duurder dan de gitaarhoes

Niet alleen de bus is fiks duurder, hetzelfde geldt voor de nieuwe banden: die stegen sinds mei vorig jaar 14 procent in prijs. Dat komt door de vervoers- en productieproblemen waarmee veel toeleveringsketens kampen, maar ook door dure grondstoffen. Na de zomer van 2020 verdubbelde de rubberprijs toen China begon in te slaan. Ondanks een tussentijdse dip is rubber nog altijd fors duurder dan voor de pandemie.

Iets minder aan inflatie onderhevig is de gitaar: muziekinstrumenten werden sinds mei vorig jaar zo’n 5 procent duurder, minder dan het algehele prijspeil. Toch is wel degelijk sprake van flinke prijsstijgingen, ziet directeur Rob Peerlings van muziekwinkelketen Keymusic. Het verschilt alleen sterk per product en per segment.

Veel hangt af van het vervoer: al ruim anderhalf jaar is transport via zeecontainers extreem duur. Bij bekende instrumentbouwers merk je daar minder van, zij hebben fabrieken over de hele wereld. „Maar de onderkant van de markt produceert veel in Azië”, aldus Peerlings. Toch is de impact het allergrootst bij accessoires, zoals gitaarhoezen, omdat die relatief veel ruimte innemen. „Daar is de inhoud van de container soms goedkoper dan het transport.”

Ook de aspirant-rockster is duurder uit

Komt de muzikant er daardoor nog een beetje goedkoop vanaf, in vergelijking met de gemiddelde Nederlander? Nauwelijks: de prijs van een weekend optreden nam sinds vorig jaar mei toe met 9 procent.

Daarmee ligt dit ‘winkelmandje’ in lijn met veel eerdere afleveringen, waarin de prijzen allemaal 7 tot 10 procent omhooggingen. Alleen het avondje uit steeg nauwelijks in prijs, terwijl het weekend kamperen in het buitenland een uitschieter naar boven is: 15,5 procent duurder, vooral door de stijgende prijs van internationale vliegtickets.

Een kanttekening bij deze laatste cijfers is dat ze een ietwat vertekend beeld kunnen geven, omdat deze rubriek de weging van het CBS volgt. Bij de samenstelling van het inflatiemandje geeft het statistiekbureau elk product een bepaald gewicht, afhankelijk van hoe zwaar het meetelt in de jaarlijkse uitgaven. Autobanden wegen daarin bijvoorbeeld minder zwaar dan kant-en-klaarmaaltijden, terwijl in het bovenstaande voorbeeld een setje banden een veel groter deel van de totale rekening beslaat.