Onrust bij Feyenoord rond herbenoeming van voorzitter Toon van Bodegom

Binnen de investeerdersgroep Vrienden van Feyenoord (VvF), voor 48,7 procent aandeelhouder van de voetbalclub Feyenoord, bestaat grote onvrede over het functioneren van Toon van Bodegom, president-commissaris van de club. De groep ondernemers, die de club in 2010 van de financiële ondergang redde, heeft zich tegen zijn herbenoeming uitgesproken bij de buitengewone algemene vergadering van aandeelhouders vorige week donderdag. Dat zeggen betrokkenen tegen NRC.

Van Bodegom gaat desondanks op voor een tweede termijn van vier jaar. Hij is met minimaal mandaat herbenoemd door de steun van meerderheidsaandeelhouder Stichting Continuïteit, die 50,1 procent van de aandelen beheert en de clubcultuur bewaakt. Feyenoord heeft nog geen ruchtbaarheid gegeven aan zijn herbenoeming omdat de notulen van de vergadering nog moeten worden vastgesteld, zegt een woordvoerder.

De Vrienden van Feyenoord – invloedrijk, met onder meer twee plekken in de raad van commissarissen – hebben weinig fiducie in Van Bodegom, een 58-jarige ondernemer die sinds maart 2019 president-commissaris is. Hoewel het sportief goed gaat onder leiding van coach Arne Slot – Feyenoord is koploper in de Eredivisie – zijn er zorgen over onder meer de financiën, de toekomst van het stadion en de bestuurlijke organisatie van de club.

Onder Van Bodegom zijn in vier jaar tijd vijf directeuren al dan niet onder druk vertrokken: technisch directeuren Martin van Geel en Frank Arnesen, algemeen directeuren Jan de Jong en Mark Koevermans en recentelijk commercieel directeur Joris van Dijk.

Op 23 januari stuurde de VvF een brief van vier pagina’s aan de raad van commissarissen, waarin in veertien punten impliciete kritiek wordt geleverd op Van Bodegom. Het zijn voornamelijk vragen over wat er in de afgelopen vier jaar niet is bereikt en wat zijn rol daarin is geweest.

Zo was het binnenhalen van kapitaal een „belangrijke prioriteit” bij zijn aantreden in 2019, staat in de brief, die in handen is van NRC. De ‘Vrienden’ vragen zich af welke mogelijke investeerders zijn benaderd door Van Bodegom, waarom het niet gelukt is kapitaal te vinden en welke initiatieven op dit gebied nog verwacht kunnen worden.

„We zijn met iets bezig”, zei Van Bodegom al in juli 2019 in De Telegraaf, doelend op een mogelijke investeerder. „Geef ons even de tijd.” Tot een transactie met een investeerder is het tot dusver niet gekomen.

Er bestaan zorgen over het eigen vermogen. In het seizoen dat Van Bodegom begon bedroeg dat nog 25,6 miljoen euro, daar is nog maar 1 miljoen van over. Uit de brief: „Wat is de bijdrage geweest van de huidige voorzitter in deze daling, dan wel voorkoming daarvan?”

Lees ook dit profiel van Toon van Bodegom (januari 2020): Uit het niets de machtigste man van Feyenoord

Er zijn veel vragen over zijn opstelling in Feyenoord City, het plan voor een nieuw stadion waar de club zich in 2022 na zo’n zeven jaar voorbereiding uit terugtrok omdat het financieel onhaalbaar bleek. „Hoe serieus heeft de rvc onder leiding van de huidige voorzitter de vele waarschuwingen genomen dat dit een onhaalbaar project zou blijken?” Van Bodegom heeft zich te lang geschaard achter de voorstanders van nieuwbouw, stellen betrokkenen.

Het stadionbedrijf, dat een schuld heeft van ruim 36 miljoen euro, gaf de laatste zes jaar bijna 33 miljoen uit aan de plannen voor een nieuw stadion. Ondertussen loopt het grootschalig onderhoud in de Kuip achter – stadion en club (de huurder) maken nu een plan om dit te verbeteren. Uit de brief: „Wat geeft de rvc en z’n huidige voorzitter de indruk dat zij na het mislukken van dit project nog voldoende draagvlak hebben voor een geloofwaardig beleid in deze?”

Een „bijzondere verantwoordelijkheid” voor de voorzitter, staat in de brief, is om te zorgen voor „verbinding” tussen de vele organen in de vaak verdeelde ‘Feyenoord-familie’. Van Bodegom wordt verweten dat hij te weinig zichtbaar is, bij de VvF zien ze hem vrijwel nooit. Van de al langer gewenste eenwording van Feyenoord – stadion, club, amateurtak en supporters – is de afgelopen periode weinig terechtgekomen.

De VvF speelde een belangrijke rol in het financiële en sportieve herstel van Feyenoord. 32,6 miljoen euro staken zo’n dertig ondernemers in 2010 in de armlastige club, in ruil kregen ze 49 procent van de aandelen. Schulden konden worden weggewerkt. In 2018 en 2019 – Feyenoord was weer gezond – koopt de club voor het eerst aandelen en agio terug voor 4,6 miljoen euro.

Van Bodegom wil de VvF vanaf zijn aantreden volledig uitkopen, waar meerdere Vrienden ook voor open staan. Maar dat geld heeft Feyenoord niet. Sterker, als Feyenoord weer kapitaal nodig heeft kopen de Vrienden in februari 2022 de deels verkochte aandelen terug – 3,9 miljoen euro volgens het jaarverslag. Feyenoord koopt met dat geld onder meer de Zweedse aanvaller Patrik Walemark.

Dat de Vrienden tegen de herbenoeming van Van Bodegom zijn, verscherpt de toch al moeizame verhoudingen in de clubleiding. Illustratief was een kort geding vorige week dinsdag, die draaide om integer bestuur van de derde en kleinste aandeelhouder (1,16 procent): stichting Supporters Steunen Feyenoord. Twee bestuurders die de fans vertegenwoordigen, eisten de schorsing van twee medebestuurders die er namens de club zitten, Dick van Well en Gérard Moussault. Dit omdat de benoeming van algemeen directeur Dennis te Kloese tot bestuurder van de stichting – als opvolger van de vertrokken Koevermans – volgens de eisers onrechtmatig zou zijn verlopen.

Het leidde tot de merkwaardige situatie dat de volledige Feyenoord-directie – Te Kloese en financieel directeur Pieter Smorenburg – vorige week in de laatste uren van de transferwindow in de Rotterdamse rechtbank zat. De eisers hoopten via een schorsing de meerderheid te krijgen in de stichting en zo twee dagen later tegen de herbenoeming van Van Bodegom te kunnen stemmen, al had hun 1,16 procent geen verschil gemaakt. Maar de rechter stelde ze in het ongelijk. Een bodemprocedure volgt mogelijk nog.

Doorslaggevend bij de herbenoeming van Van Bodegom is de krappe meerderheid bij de grootste aandeelhouder, Stichting Continuïteit (Stico). In dit orgaan zitten vijf bestuurders, onder wie óók twee afgevaardigden van de VvF. Die waren tegen. Toch zegt Stico-voorzitter Ivo Opstelten desgevraagd dat Van Bodegom „met veel overtuiging” is herbenoemd.

Van Bodegom verwijst, gevraagd naar een reactie, naar de woordvoerder van Feyenoord. Wel zegt hij: „Er is een mandaat gegeven, ik ga het gewoon doen.”