ການອະນຸຍາດໃຫ້ສຳປະທານການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດແບບເລັ່ງດ່ວນສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມທຳມະຊາດ ແລະ ສະພາບຊີວິດຄວາມເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນຢ່າງກວ້າງຂວາງ ໃນທົ່ວປະເທດລາວ ຊຶ່ຊົງລິດ ໂພນເງິນ ມີລາຍງານຈາກບາງກອກ.
ເຈົ້າໜ້າທີ່ໃນຄະນະກວດກາພັກ-ລັດຖະບານລາວເປີດເຜີຍວ່າການອະນຸຍາດໃຫ້ສຳປະທານຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດແບບເລັ່ງດ່ວນໃຫ້ແກ່ 98 ບໍລິສັດຈາກຈີນນັບຈາກປີ 2022 ເປັນຕົ້ນມາໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມທຳມະຊາດ ແລະສະພາບຊີວິດຄວາມເປັນຢູ່ ຂອງປະຊາຊົນລາວບັນດາເຜົ່າຢ່າງກວ້າງຂວາງໃນປັດຈຸບັນນີ້ເພາະວ່າທັງ 98 ບໍລິສັດ ຈີນ ທີ່ໄດ້ຮັບອະນຸຍາດສຳປະທານດັ່ງກ່າວບໍ່ໄດ້ມີການສຶກສາສຳຫຼວດເພື່ອປ້ອງກັນຜັນກະທົບຕໍ່ສັງຄົມ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມທຳມະຊາດແຕ່ຢ່າງໃດ ຫາກແຕ່ໄດ້ທຳການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດໃນເຂດສຳປະທານຂອງພວກຕົນເລື້ອຍມາ ແລະ ປາກົດວ່າຫຼາຍໂຄງການນັ້ນ ນອກຈາກຈະບໍ່ດຳເນີນການປ້ອງກັນຜົນກະທົບຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມທຳມະຊາດແລ້ວ ກໍຍັງໄດ້ສ້າງບັນຫາຜົນກະທົບຕໍ່ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນລາວຢ່າງກວ້າງຂວາງໃນທົ່ວປະເທດອີກດ້ວຍ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການຂຸດຄົ້ນແຮ່ຄຳນັ້ນກໍຍັງປາກົດວ່າບໍ່ມີການຊົດເຊີຍຄ່າທີ່ດິນໃຫ້ກັບປະຊາຊົນແຕ່ຢ່າງໃດ ດັ່ງເຈົ້າໜ້າທີ່ໃນຄະນະກວດກາພັກ-ລັດ ໄດ້ໃຫ້ການຢືນຢັນວ່າ
“ການຂຸດຄົ້ນຫຼືວ່າການສຳຫຼວດແຮ່ຄຳກະຖືວ່າມີຜົນກະທົບຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມ, ຜົນກະທົບຕໍ່ການຜະລິດຂອງປະຊາຊົນກໍຄືທີ່ໄທເຮົາຮູ້ຫັ້ນວ່າທາງສູນກາງກໍຄືລັດຖະບານໄດ້ອະນຸຍາດໃຫ້ແກ່ບໍລິສັດໄປຂຸດຄົ້ນ-ສຳຫຼວດ ແຕ່ວ່າຂອດການປະສານງານຮ່ວມກັບພື້ນຖານທ້ອງຖິ່ນຫັ້ນຍັງບໍ່ທັນໄດ້ກົມກຽວ ເມື່ອທາງບໍລິສັດໄດ້ແລ້ວກະນຳໄປຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຢູ່ພື້ນຖານເລີຍ ແລ້ວກະເຮັດໃຫ້ມີຜົນກະທົບບໍ່ໄດ້ປັກຫຼັກໝາຍ ແລ້ວກະສຳຫຼວດໄປໂລດ ອັນທີສອງກະແມ່ນຜົນກະທົບຕໍ່ດິນການທຳການຜະລິດຂອງປະຊາຊົນຫັ້ນ ບໍ່ໄດ້ຮັບການທົດແທນ ແລະ ອັນສຳຄັນອີກອັນນຶ່ງກະແມ່ນກະທົບຕໍ່ສິ່ງແວດລ້ອມ.”
ທັງນີ້ ລັດຖະບານລາວໄດ້ວາງເປົ້າໝາຍ ຈະສົ່ງອອກແຮ່ທາດໃຫ້ໄດ້ໃນມູນຄ່າລວມ 1,525 ລ້ານໂດລາໃນຕະຫຼອດປີ 2023 ຊຶ່ງໃນ 6 ເດືອນຕົ້ນປີນີ້ກໍປາກົດວ່າໄດ້ສົ່ງອອກແຮ່ທາດໄປຕ່າງປະເທດແລ້ວຄິດເປັນມູນຄ່າລວມ 800 ລ້ານໂດລາຫຼື 52.4 ເປີເຊັນຂອງແຜນການປີ ແຕ່ວ່າກໍຫຼຸດລົງເກີນກວ່າ 11 ເປີເຊັນທຽບໃສ່ໄລຍະດຽວກັນໃນປີ 2022 ຊຶ່ງນອກຈາກຈະເປັນຍ້ອນລາຄາແຮ່ທາດໃນຕະຫຼາດໂລກຫຼຸດລົງແລະຕົ້ນທຶນການຂົນສົ່ງສູງຂຶ້ນແລ້ວ ກໍຍັງມີສາເຫດມາຈາກການກວດກາທີ່ບໍ່ມີປະສິດທິພາບ ແລະ ແຜນຍຸດທະສາດການພັດທະນາດ້ານບໍ່ແຮ່ທີ່ບໍ່ຊັດເຈນດ້ວຍ ດັ່ງທີ່ສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດລາວຢືນຢັນວ່າ
“ຜ່ານການຄົ້ນຄວ້າຮ່າງຍຸດທະສາດການພັດທະນາແຮ່ທາດ 10 ປີ ແລະ ວິໄສທັດຮອດປີ 2035 ເຫັນວ່າຍັງມີບາງບັນຫາທີ່ທ້າທາຍໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໂດຍສະເພາະແມ່ນການກຳນົດນະໂຍບາຍຊຸກຍູ້ການສົ່ງເສີມການດຶງດູດການລົງທຶນເຂົ້າໃນການຜະລິດແຮ່ທາດເພື່ອຊົມໃຊ້ພາຍໃນປະເທດ ແລະ ສົ່ງອອກຍັງບໍ່ທັນຊັດເຈນ ແຮ່ທາດຊະນິດໃດຄວນສະຫງວນໄວ້ ເພື່ອເປັນຜະລິດຕະພັນຊົມໃຊ້ພາຍໃນໄລຍະຍາວ, ແຮ່ທາດປະເພດໃດຄວນຂຸດຄົ້ນ ແລະ ປຸງແຕ່ງເພື່ອສົ່ງອອກຂາຍຕ່າງປະເທດ ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດແມ່ນຕິດພັນກັບຫຼາຍຂະແໜງການ ແຕ່ການກຳນົດສິດພາລະບົດບາດຍັງບໍ່ທັນຊັດເຈນ.”
ພ້ອມກັນນີ້ລັດຖະບານລາວຍັງໄດ້ວາງເປົ້າໝາຍການສົ່ງອອກໄຟຟ້າໃຫ້ໄດ້ເຖິງ 2,453 ລ້ານໂດລາ ຊຶ່ງກໍມີຄວາມເປັນໄປໄດ້ສູງເພາະວ່າແຫຼ່ງຜະລິດໄຟຟ້າໃນລາວສາມາດຜະລິດໄຟຟ້າໄດ້ ເຖິງ 51,143 ລ້ານກິໂລວັດ/ໂມງ ໂດຍໃນນີ້ຈະສະໜອງການຊົມໃຊ້ພາຍໃນບໍ່ເກີນ 20 ເປີເຊັນສ່ວນ 80 ເປີເຊັນກໍຄືໄຟຟ້າສົ່ງອອກໄປຕ່າງປະເທດທີ່ຈະເຮັດໃຫ້ມີລາຍໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນເກີນກວ່າ 15 ເປີເຊັນທຽບກັບປີ 2022 ແຕ່ປະເດັນທີ່ເປັນບັນຫາໃຫຍ່ໃນລາວໃນໄລຍະທີ່ຜ່ານມາເຖິງປັດຈຸບັນນີ້ກໍຄື ລາຍຮັບເງິນຕາຕ່າງປະເທດທີ່ໄດ້ຈາກການສົ່ງອອກໄຟຟ້ານັ້ນບໍ່ໄດ້ໂອນເຂົ້າມາໃນລາວແຕ່ຢ່າງໃດ ເພາະວ່າບັນດາຜູ້ລົງທຶນສ້າງເຂື່ອນຕ່າງໆໃນລາວ ຕ້ອງນຳໃຊ້ເງິນຕາເພື່ອຊຳລະໜີ້ຕ່າງປະເທດເປັນດ້ານຫຼັກ.
