Zo kan het prikkelbaredarmsyndroom ontstaan: 'Kan na flinke buikgriep of infectie'

"PDS is een verstoring van het maag-darmkanaal", zegt Annemarie van der Spek, verpleegkundig specialist MDL bij Franciscus Gasthuis & Vlietland. "Met als gevolg regelmatig buikpijn, een opgeblazen gevoel en veranderingen in het ontlastingspatroon, zoals obstipatie of juist diarree."

Van der Spek zegt dat deze klachten soms verdwijnen nadat patiënten naar het toilet zijn geweest. Wel is het volgens haar belangrijk om met deze klachten naar de huisarts te gaan om alarmsymptomen als gewichtsverlies of bloed bij de ontlasting uit te sluiten.

De verpleegkundig specialist vertelt dat een prikkelbare darm niet altijd een aanwijsbare oorzaak heeft. Wel komt de aandoening twee keer vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. En volgens de Maag Lever Darm Stichting speelt erfelijkheid waarschijnlijk een rol.

"Het kan ontstaan na een flinke buikgriep of een andere bacteriële infectie", zegt Van der Spek. "Door de infectie kan de darmwand beschadigen. Mogelijk heeft de disbalans tussen goede en slechte darmbacteriën er iets mee te maken. Onderzoek naar de samenstelling van de bacteriën in de darmen zal dit mogelijk uitwijzen."

Stress is geen primaire oorzaak, maar heeft wel een grote invloed op het ontstaan van PDS. Zo legt de verpleegkundig specialist uit dat spanningen vaak meer buikpijnklachten geven.

"Ook kunnen bepaalde voedingsmiddelen de klachten verergeren", zegt Van der Spek. "Zoals scherpe kruiden en mogelijk koffie of koolzuurhoudende dranken. Daarom is een gezond en gevarieerd voedingspatroon van belang. Een diëtist kan ondersteuning bieden met een speciaal dieet."

Er zijn verschillende behandelingen voor een prikkelbare darm. Het is per patiënt verschillend welke behandeling het beste helpt. "Zo is er medicatie om de darmen te laten ontspannen of om het ontlastingspatroon te reguleren", zegt de verpleegkundig specialist.

"Door die eerste worden krampen minder en is de buik minder opgezet. Therapieën als cognitieve gedragstherapie, mindfulness, ontspanningstherapie of hypnotherapie geven ook goede resultaten."

Hypnotherapie kan PDS-klachten verminderen of zelfs laten verdwijnen. Uit onderzoek blijkt dat een op de drie mensen blijvende verlichting van klachten ervaart, vertelt hypnotherapeut Mariska Bruinenberg.

De darmen reageren vooral op emoties, maar ook op veranderingen. "Iedereen heeft weleens last van buikpijn, diarree of obstipatie bij een stressvolle gebeurtenis als een presentatie", zegt Bruinenberg.

"Of als je bijvoorbeeld op vakantie gaat", vervolgt Bruinenberg. "Mensen met PDS hebben dit dagelijks. Hierdoor kunnen ze sneller gestrest, somber of geïrriteerd zijn."

Ontspanning heeft dan ook een positieve invloed op de darmwerking. En naast gezond en vezelrijk eten, kan ook voldoende beweging voor verlichting zorgen, meldt Thuisarts.nl.

"Buikpijn gepaard met diarree of obstipatie kan de kwaliteit van leven negatief beïnvloeden", zegt Van der Spek. "Het verschilt per persoon in hoeverre hier sprake van is."

Ook de hypnotherapeut hoort dit vaker in haar spreekkamer. "Het is heel stressvol als je vooraf bezig moet zijn met waar een toilet is", zegt ze. "Daardoor blijven mensen vaak thuis en raken ze geïsoleerd."