Door Dorien Dijkhuis
Elke week stellen we een gezondheidsvraag aan een deskundige. Deze week: Zijn huisdieren nou wel of niet gezond voor je? Professor 'dierzaamheid' Pim Martens: "Mensen met een huisdier hebben een aanzienlijk grotere kans om een hartaanval te overleven dan mensen zonder huisdier."
Waarom zijn huisdieren gezond voor je?
"Het hebben van huisdieren heeft verschillende gezondheidsvoordelen. Zo is het heel goed voor je hart. Dat blijkt uit verschillende onderzoeken. Een huisdier verlaagt niet alleen de bloeddruk, maar ook het cholesterolgehalte."
"Mensen met een huisdier hebben een aanzienlijk grotere kans om een hartaanval te overleven dan mensen zonder huisdier, vooral als dat dier een hond is. Ook blijkt het hebben van een huisdier ervoor te zorgen dat de bloeddruk lager blijft bij stressvolle gebeurtenissen."
Helpen huisdieren dus ook tegen stress?
"Dat lijkt inderdaad zo te zijn, blijkt uit ons eigen onderzoek bij kinderen in het ziekenhuis. Omgaan met dieren is een prima manier om stress te verlagen en de mentale gezondheid te verbeteren, dat is in vele wetenschappelijke studies vastgesteld. Zeker bij kinderen."
Hoe wordt dat effect dan veroorzaakt?
"Het is eigenlijk logisch: een dier leidt af. Aaien heeft bovendien allerlei positieve effecten. Zo zorgt het voor de aanmaak van gelukshormonen zoals serotonine en het knuffelhormoon oxytocine. Die stofjes laten de hoeveelheid stresshormonen zakken."
"Dat gebeurt trouwens niet alleen bij de kinderen, maar ook bij de dieren zelf. Mits je daar diervriendelijk mee omgaat en je ze niet tegen hun wil vasthoudt."
Welke gezondheidsvoordelen hebben huisdieren nog meer?
"Mensen met dementie hebben veel baat bij huisdieren. Ik vind het altijd mooi om te zien hoe die ogen oplichten zodra ze een huisdier zien. Alsof ze een mooie herinnering en een vlaag van helderheid hebben."
Ouderen in een beginnend stadium van dementie die een huisdier hebben, kunnen beter focussen op handelingen.Pim Martens, hoogleraar Planetaire Gezondheid
"Uit onderzoek blijkt dat mensen met dementie die met dieren omgaan actiever blijven en ook dat er positieve herinneringen en associaties in hun hersenen worden getriggerd."
"Door de verzorging van een huisdier verbetert de vitaliteit van de hersenen. Er worden bovendien bepaalde hersengebieden gestimuleerd die voor alertheid zorgen."
"Ouderen in een beginnend stadium van dementie die een huisdier hebben, kunnen beter focussen op handelingen. Ook zijn ze in staat meer details te onthouden."
En als je allergisch bent? Dan zijn dieren niet zo gezond, toch?
"Klopt. Een huisdierallergie kan vervelende klachten geven. Maar huisdieren kunnen ook tégen allergieën beschermen. Wie als baby opgroeit met huisdieren, blijkt later minder kans te hebben om een allergie te ontwikkelen. Een paar jaar geleden bleek uit Zweeds onderzoek: hoe meer huisdieren als baby, hoe minder kans op allergie."
Nog meer redenen om een huisdier in huis te nemen?
"Het hebben van huisdieren vergroot het inlevingsvermogen. Wie als kind opgroeit met huisdieren is op latere leeftijd empathischer. Huisdieren verhogen niet alleen ons EQ: uit onderzoek blijkt ook dat mensen die van dieren houden vaak ook meer respect hebben voor andere mensen én de natuur."
"En mensen die op jonge leeftijd een huisdier hadden, zijn op latere leeftijd milieubewuster dan mensen die niet met huisdieren zijn opgegroeid."
Pim Martens is gepromoveerd in de wiskundige en biologische wetenschappen. Momenteel is hij hoogleraar Planetaire Gezondheid aan de Universiteit Maastricht.