De redding van de vier Colombiaanse kinderen die na veertig dagen in de diepe jungle levend zijn teruggevonden, heeft voor grote opluchting gezorgd bij het in het Nederland wonende koppel dat nauw betrokken was bij de zoektocht.
Humberto Hinestrosa (met Venezolaanse en Colombiaanse roots) en zijn vrouw Anne van den Ouwelant (een Nederlandse traumadeskundige) hielden zich de afgelopen maand intensief bezig met de zoektocht. Allereerst naar het vliegtuig en later verder naar de vier vermiste kinderen.
Hinestrosa is de oprichter van Rescue International, een in Nederland gevestigde organisatie die lokale autoriteiten wereldwijd assisteert bij zoekacties in onherbergzaam gebied. Vanuit hun huis in de buurt van Arnhem hielp het koppel mee. Eerder deden ze dat bij de zoektocht naar het vliegtuig van de Argentijnse voetballer Emiliano Sala.
'Stilte was een goed teken'
Omdat ze in Colombia een week na de verdwijning van het vliegtuigje met de handen in het haar zaten, werd Hinestrosa benaderd door de autoriteiten. Door middel van uitgebreide analyses van verschillende data, bracht hij de autoriteiten in Colombia advies uit over waar te zoeken en vooral hoe te zoeken. Uiteindelijk zijn de kinderen gevonden in het door Hinestro aangewezen gebied.
Op een van de kaarten hieronder zie je het advies van Hinestro met daarin het geadviseerde gebied:
"Het was een prachtige verrassing, want er waren vooraf geen duidelijke signalen dat de kinderen nu gevonden zouden worden", zegt Hinestrosa tegen de NOS. Maar dat laatste is volgens Hinestrosa, die al 32 jaar in het vak zit, vaker een goed teken. "We kregen de laatste dagen steeds minder berichten uit Colombia. Meestal betekent dat dat ze dichtbij zijn."
Bekijk hier beelden van de reddingsactie in de jungle:
Het lokaliseren van het vliegtuig was een belangrijk moment, benadrukt de data-analist. "Zonder het vliegtuig hadden we nooit de kinderen kunnen vinden, dan had je geen startpunt gehad." En zonder een vertrekpunt was zoeken in die dichtbegroeide jungle als zoeken naar een speld in een hooiberg.
Vast staat dat Hinestrosa's analyse over de eventuele locatie van het vliegtuig de zoektocht naar het wrak een zet in de goede richting heeft gegeven. Zo werden zijn kaarten en analyses meerdere malen door de Colombiaanse luchtvaartautoriteit gedeeld.
Maar ook na de vondst van het vliegtuig voorzag Hinestrosa de reddingswerkers in Colombia van aanbevelingen. Waaronder het advies om niet achter de kinderen aan te zoeken, maar hen als het ware voor te zijn door de gebieden af te bakenen en af te sluiten.
'Meisje van 13 is de echte held'
Hij heeft bewondering voor de ruim honderd speciale eenheden die aan het zoeken waren, maar de echte held in dit verhaal volgens Hinestrosa? Het oudste meisje, dat 13 jaar is.
"Zonder haar hadden de kleintjes het niet overleefd. Het feit dat ze samen waren, hielp hen overleven", zegt Hinestrosa. Hij vermoedt dat het feit dat ze tot een inheemse stam behoren ook van pas kwam. "De jungle was hun achtertuin, dat is hun cultuur. Zo wisten ze welke fruitsoorten en welke planten ze wel konden eten en welke niet. Ze zijn daarmee opgegroeid."
Nu de kinderen levend gevonden zijn, is het de grote vraag hoe het met hen gaat. Op foto's die zijn vrijgegeven door de Colombiaanse autoriteiten is goed te zien hoe uitgemergeld de kinderen zijn.
Na de reddingsoperatie in de diepe jungle zijn de kinderen overgebracht naar een ziekenhuis in de hoofdstad Bogotá, waar ze volledig gecheckt zullen worden. Tegelijkertijd is ook de mentale gezondheid een belangrijk punt, vertelt Hinestrosa's vrouw Van den Ouwelant.
"Dit heeft een enorme impact op de kinderen. Je moet goed monitoren hoe zij zich ontwikkelen en hoeveel last zij van deze traumatische gebeurtenissen gaan krijgen. Er moet zo snel mogelijk een traumaspecialist bij komen", zegt de traumadeskundige.
Hoop voor traumaverwerking
Volgens haar kan het twee kanten op gaan. "Bij de 13-jarige kan het zijn dat ze door de verantwoordelijkheid, het organiseren en regelen meer controle heeft ervaren. Toch is ze zich als tiener ook bewuster van de situatie dan bijvoorbeeld de baby van 11 maanden, al kan dat ook weer in het nadeel werken."
Van den Ouwelant heeft wel goede hoop voor de komende tijd. "Het feit dat ze in een gemeenschap leven waar mensen voor elkaar zorgen en elkaar opvangen helpt goed. De routine van de gemeenschap biedt structuur. En dat geeft stabiliteit."
De grote hoeveelheid media-aandacht helpt daar natuurlijk niet bij. Camera's, microfoons en alles wat daarbij komt kijken zullen de kinderen alleen maar meer overprikkelen. Houd die dus weg, stelt de deskundige.
Maar aangezien dit Colombiaanse wonder net zo goed het script van een speelfilm had kunnen zijn, houdt Van den Ouwelant haar hart vast.