Het Russische voorjaarsoffensief is zo goed als vastgelopen. De aanvallen zijn nog niet gestopt, maar vorderingen maakt het Russische leger nauwelijks meer in Oost-Oekraïne.
In veel militaire analyses wordt gesproken van een culminerend offensief. Dat is een militair jargon voor een aanval die over zijn hoogtepunt heen is, legt Peter Wijninga uit. De oud-kolonel is verbonden aan The Hague Centre for Strategic Studies: "Het offensief gaat als een nachtkaars uit."
Han Bouwmeester nuanceert dit beeld. Volgens de brigadegeneraal en hoogleraar militair operationele wetenschappen heeft het Russische offensief nooit een hoogtepunt bereikt en kan het daarom ook niet culmineren. Volgens hem hebben de aanvallen hun 'momentum verloren'.
Frontale aanvallen
De Russische aanvallen hebben gefaald, denkt hij, omdat er "geen verrassing was, ze nooit snelheid kregen en alle creativiteit ontbrak. Altijd weer dezelfde frontale aanvallen."
Oud-kolonel Wijninga verklaart het vastlopen voor een groot deel uit de organisatie van het Russische leger: "Slechte coördinatie en slechte aansturing. Het is veel te hiërarchisch. Voor elk probleem moeten ze bij wijze van spreken Moskou bellen. De Oekraïners zijn veel flexibeler, hun besluitvorming gaat sneller. Er ligt veel meer verantwoordelijkheid op het lage niveau, waardoor ze creatiever zijn."
Russen lopen achter
Ook de informatiepositie van de Oekraïners zou veel beter zijn. "Door alle hulp die ze krijgen van het Westen zien ze precies wat er gebeurt op het slagveld, terwijl de Russen vaak achterlopen."
Wijninga wil "niet te stellig zijn". Ook Bouwmeester waarschuwt dat de aanvallen nog niet zijn gestopt. "Er worden nog steeds Russische troepen verplaatst en vervangen. Ze hebben het nog niet opgegeven. Maar het is wel de vraag hoe het nu verder moet", aldus de HCSS-analist.
In Belarus zijn de afgelopen tijd tienduizend troepen getraind. Hoeveel daarvan al zijn ingezet, is onduidelijk. Waarschijnlijk vecht een deel al in de provincie Loehansk. Deze troepen zijn wel beter dan de ongetrainde huurlingen van het Wagner-leger, dat Bachmoet probeerde in te nemen. Zij zijn ondertussen afgelost door elitetroepen, maar die boeken ook geen succes.
Ontslagronde
Een ander signaal dat het Russische offensief heeft gefaald, zijn de geruchten rond de generale staf. Er zou weer een ontslagronde op komst zijn. Waarschijnlijk zullen twee ondercommandanten het veld moeten ruimen. "Vanwege de mislukkingen", stelt Wijninga.
De gigantische verliezen in de buurt van Voelhedar worden de lokale commandant kolonel-generaal Roestam Moeradov zwaar aangerekend. Zijn dagen zouden dan ook geteld zijn, veronderstelt het Institute for the Study of War (ISW), een Amerikaanse denktank.
Het ISW merkt op dat de critici van het Russische leger altijd meer geïnteresseerd zijn in straffen dan in het oplossen van de problemen waar het leger mee kampt.
Die Russische critici, de militaire bloggers, zijn ook sceptisch over het plan om kernwapens in Belarus te stationeren. President Poetin kondigde dat afgelopen weekeinde aan. Hij zou dat doen op verzoek van de Belarussische president. De Russische bloggers merken op dat die kernwapens niets veranderen aan de situatie op het slagveld in Oekraïne.
Symboolpolitiek
De kernwapens voor Belarus worden vooral gezien als signaal naar het Westen. Poetin zou angst willen aanjagen, zodat het Westen stopt met het leveren van wapens.
Bouwmeester zegt dat de stationering van de kernwapens ook zo simpel nog niet is. "Er is geen geschikte opslag in Belarus." Wijninga meent "dat er in alle gevallen sprake is van symboolpolitiek. Poetin probeert zo ook zijn kritische achterban te sussen".
Poetin heeft zijn generaals opgedragen de hele Donbasregio op 1 april in handen te hebben. "Dat gaat sowieso niet lukken," weet Wijninga. Het noordelijke gedeelte van deze streek, de provincie Loehansk, is bijna helemaal Russisch. Maar de zuidelijker gelegen provincie Donetsk is nog voor een derde deel in Oekraïense handen. Het missen van de deadline zal voor de opperbevelhebber Valery Gerasimov van het Russische leger waarschijnlijk geen gevolgen hebben.
Het zwaartepunt van de Russische inspanning heeft zich inmiddels wat verlegd naar het zuiden, van Bachmoet naar Avdiivka. Dat is een poging om de rest van de provincie Donetsk te omsingelen. Een tankregiment, net getraind in Belarus, zou daar een groot deel van al zijn tanks zijn verloren. Als gevolg van "frontale aanvallen", zo meldt het Britse ministerie van Defensie in zijn dagelijkse briefing. En zo blijven de Russische mislukkingen zich voorlopig aaneenrijgen.