Hoge werkdruk. Omvallende collega’s. Eindeloze administratie. Werken in de publieke sector is voor veel mensen allang niet meer leuk. Nog even en dan wil niemand meer juf, agent of verpleger worden in Nederland, waarschuwt de SER. Dus moeten maatschappelijke werkgevers in actie komen. Om het werk weer hanteerbaar, aantrekkelijk en perspectiefrijk te maken.
Belangrijk en nuttig advies van de SER, lijkt me. Maar als we de zaak echt gezond willen houden, dan is er eigenlijk nog veel meer nodig. We zullen als samenleving, geholpen door onze overheid, ook eens wat eerlijker naar onszelf moeten kijken.
Onze maatschappelijke sectoren worden namelijk overspoeld door werk dat wij zelf veroorzaken. 17,4 miljoen mensen gedragen zich zoals het hun goeddunkt. En zorg, onderwijs en politie mogen na afloop de troep opruimen. Een paar voorbeelden.
Zorg De zorg barst uit zijn voegen, maar intussen leven wij erop los. We eten verkeerd, bewegen te weinig, stressen, roken en drinken. En een fietshelm dragen, hoezo?
Op dit moment heeft meer dan de helft van ons last van overgewicht. Natuurlijk kiezen we daar niet bewust voor. Het is een complex samenspel van kunnen, willen en omgeving. Juist daarom zou steviger preventiebeleid welkom zijn. Inclusief het flink beprijzen van wat slecht voor ons is. Misschien zeggen sommige NRC-lezers: ik kan prima zelf mijn beweging, tabak- en alcoholgebruik, voeding en stress reguleren. Snap ik. Maar wees dan solidair met de zeer velen in onze samenleving, onder wie uw trouwe columnist, die wel wat hulp kunnen gebruiken op dit gebied.
Onderwijs Onderwijzers hoor je niet gauw klagen. Intussen hebben ze het onderling wel over de grote problemen waar ze in de klas mee worden geconfronteerd. Zoals: veel kinderen die thuis slecht Nederlands leren. Maar ook: kinderen van wie de ouders het te druk hebben om ze op te voeden. In alle gevallen geldt: de aandacht, zorg, oefening en opvoeding die onze kinderen thuis niet krijgen, daar draaien onze juffen en meesters voor op. En de meesten van hen werken al standaard veel meer uren dan waarvoor ze betaald worden.
Politie Politiemensen zijn echt de puinruimers van ons land. Volgens het Trimbos-instituut gebruikten meer dan een miljoen Nederlanders het afgelopen jaar cannabis, meer dan een half miljoen pillen en lachgas, en bijna een kwart miljoen cocaïne. Een week geleden las ik in deze krant dat drugsgebruik onder studenten volledig normaal wordt gevonden. Een kwart blowt en veel studenten kopen regelmatig iets om te slikken of te snuiven.
Waar we te weinig over praten: deze leefstijl is een van de levensaders van de georganiseerde misdaad in Nederland. En de problemen die daaruit voortkomen mag onze politie vervolgens oplossen.
Soms krijg je het gevoel dat Nederland een groot festivalterrein is waar de bezoekers zich mogen uitleven en een groepje onderbetaalde, anonieme mensen na afloop de zaak komt uitmesten. Als we echt solidair willen zijn met onze verplegers, onderwijzers en agenten, dan moeten we ze misschien niet vragen om slimmer, beter of leuker te dweilen, maar zelf de kraan eens wat verder dichtdraaien.
Ben Tiggelaar schrijft wekelijks over persoonlijk leiderschap, werk en management.