Na acht jaar zwoegen is er voor tennisser Tim van Rijthoven een staande ovatie in Rosmalen

Reportage

Als Tim van Rijthoven zich in Rosmalen na het laatste punt op zijn rug op het zachte gras laat vallen, vraagt hij zichzelf meerdere malen af of het allemaal echt gebeurd is. De afgelopen acht jaar, alle blessures, alle keren dat hij wilde stoppen met tennis, spoken door zijn hoofd. In 2014 had hij al een plek op de wereldranglijst, maar hij wist daarna nimmer zijn status als groot talent waar te maken. Tot deze week had de nummer 205 van de wereld, die met een wildcard meedeed aan het Libéma Open, zelfs nog nooit een wedstrijd op ATP-niveau gewonnen.

Nadat Van Rijthoven (25) zijn ogen weer heeft geopend, ziet hij dat 5.700 toeschouwers op het centrecourt hem een staande ovatie geven. Na een geweldig gespeelde finale weet hij dat hij de eerste Nederlandse winnaar is van een ATP-toernooi sinds Robin Haase in 2012, En de eerste Nederlandse winnaar in Rosmalen sinds Sjeng Schalken in 2003.

Hij neemt de tijd om het gras te kussen dat hij zo goed kent. Zijn moeder had in Rosmalen vroeger elk jaar een standje waar de in Roosendaal opgegroeide Van Rijthoven altijd kwam. Hij voelt zich thuis op het gezellige Brabantse grastoernooi.

Het was alsof de krachtsverhoudingen in de finale andersom waren. Tegenstander Daniil Medvedev – gras is zijn minste ondergrond – zegt na afloop in zijn speech: „Knap dat je de nummer 2 van de wereld hebt vernietigd in de finale.” 6-4 en 6-1 zijn de setstanden van de clinic grastennis die Van Rijthoven tegen de Rus heeft gegeven. „Ik kon vrijuit spelen. Ik was de underdog.” Het Nederlandse servicekanon kan het zondagmiddag nauwelijks allemaal bevatten; in een week tijd staat zijn leven op de kop staat. „Onbeschrijfelijk. Dit is ongelofelijk”.

Het was ook bijzonder hoe Van Rijthoven tegen Medvedev, vanaf maandag de nieuwe nummer 1 van de wereld, domineerde met zijn opslag en aanvallende spel. De effectvolle service naar buiten, die zo moeilijk is terug te slaan, zelfs voor een absolute topspeler. Als Van Rijthoven de bal de lucht in gooit, met zijn 1,95 meter, torent hij ruim boven het net uit. Waar was dat talent van wie altijd zoveel werd verwacht, toch al die jaren?

Maar het is niet alleen de service van Van Rijthoven die opvalt tegen Medvedev. Het is ook de slimme manier waarop hij speelt. Met veel lage sliceballen, zodat de lange Rus diep door de knieën moet. Het gras heeft geen geheimen voor de Nederlander. Hij blijft rustig, totdat hij een gaatje ziet in de rally, dan versnelt hij. Het is alsof hij in een trance zit, zonder emoties. Dat is ook hoe hij wil spelen, zegt hij na de wedstrijd.

Het snelle grastennis faciliteert tennissprookjes, omdat de service dominant is en de punten kort. Wie goed serveert op gras, kan van bijna iedereen winnen. Zo won de Kroaat Goran Ivanisevic als nummer 125 van de wereld, met een wildcard, in 2001 Wimbledon. Raemon Sluiter haalde in 2009 als nummer 866 de finale in Rosmalen. Iets wat Peter Wessels twee jaar eerder als nummer 488 ook presteerde, vanuit de kwalificaties.

Als het zondag 5-1 staat in de tweede set, gaat het toch even spoken in het hoofd van Van Rijthoven, zegt hij na de wedstrijd. Hij weet dat hij een dubbele break voor staat maar is bang dat dit misschien wel „de choke van de eeuw” wordt als hij de partij toch niet zal weten te winnen. Maar hij laat zich niet meevoeren door zijn emoties en concentreert zich op zijn service. Taakgericht spelen, je niet gek laten maken, zegt hij tegen zichzelf. Op 5-1 slaat hij zijn eerste service vol op de buitenkant van de lijn, het kalk spat op, een ace. Een paar punten later is hij winnaar van een ATP-toernooi.

In een droomweek won hij van Matthew Ebden, Taylor Fritz, Hugo Gaston en Felix Auger-Aliassime, in maart winnaar van het ATP-toernooi van Rotterdam en Medvedev dus. De Amerikaan Fritz is de nummer 14 van de wereld, de Canadees Auger-Aliassime staat negende op de wereldranglijst. Van Rijthoven heeft zich in ineens bevrijd van de last van een onvervuld talent.

Van Rijthoven debuteerde in 2015 in de Nederlandse selectie voor de Davis Cup, maar een doorbraak bleef uit. Hij had veel last van blessures en worstelde met de verwachtingen. Hij werd nog een jaar begeleid door Richard Krajicek en vond het jammer dat Paul Haarhuis stopte als zijn coach, maar dacht vervolgens meteen aan Igor Sijsling als zijn vervanger. De Amsterdamse oud-prof ging dit jaar met Van Rijthoven aan de slag en heeft hem op het juiste spoor weten te krijgen. De 34-jarige Sijsling was zelf een aanvallende tennisser en hij vertelde Van Rijthoven vooral op die manier te spelen.

Vroeger was hij veel te veel bezig met wat iedereen van hem wilde, zegt Van Rijthoven. Hij heeft nu meer plezier omdat hij meer voor zichzelf tennist. De opmars van Botic van de Zandschulp en Tallon Griekspoor in de top-100 hebben hem ook geïnspireerd. En niet onbelangrijk: hij bleef gevrijwaard van blessures.

Alles waar hij de afgelopen jaren aan werkte komt nu bij elkaar. Hij is bijna honderdduizend euro rijker en staat vanaf maandag op plek 106 op de wereldranglijst. Een wildcard voor Wimbledon is een serieuze mogelijkheid.

Acht jaar lang zwoegde Van Rijthoven en leek de droom om toptennisser te worden voor hem niet mogelijk. In zeven dagen heeft hij alles omgedraaid. Het is toch allemaal de moeite waard gebleken. Dat zal hij ongetwijfeld hebben gedacht toen hij met zijn rug op het zachte gras lag.