Moedertaboes: 'Pas na veertig dagen wilde ik kraambezoek'

"Tijdens mijn zwangerschap namen we een beslissing die ons door onze beide families niet in dank werd afgenomen: we besloten de eerste veertig dagen na de bevalling geen kraambezoek te ontvangen", vertelt Lisa. Ze beviel vorig jaar van haar zoon Kas.

"Hoewel we het iedereen ruim van tevoren hebben laten weten, waren veel mensen toch verontwaardigd en vonden ze het niet kunnen."

Direct na de bevalling begint de post-partumperiode, beter bekend als de kraamtijd. In Nederland wordt de kraamtijd vaak gekenmerkt door een fenomeen dat nergens anders ter wereld op deze manier wordt aangeboden: kraamzorg. In de dagen na de bevalling komt er een kraamverzorgende aan huis om te helpen met de pasgeboren baby, de verzorging van de moeder en het huishouden.

Als moeder heb je zes weken na de bevalling nog een controle bij de verloskundige of gynaecoloog. In de tussenliggende periode vindt er in Nederland doorgaans geen speciale post-partumzorg plaats.

Dat beeld ziet er in andere culturen anders uit. Daar is post-partumzorg een belangrijk onderdeel van de kraamtijd, die ook wel het vierde trimester, 'Golden Month' of 'Sacred Window' wordt genoemd.

"De eerste veertig dagen leggen de basis voor de gezondheid van de moeder in de veertig jaren die daarop volgen. Je wil deze dagen de best mogelijke invulling geven voor de moeder, het kind en het nieuwe gezin", zegt Layla Cremer. Ze heeft een eigen praktijk als post-partumbehandelaar en biedt nieuwe moeders sinds 2017 post-partumbehandelingen aan.

"Rust is een van de belangrijkste pijlers. Veel huid-op-huidcontact en nabijheid van jouw baby dragen bij aan jullie hechting. Het grote voordeel van kraambezoek in de eerste paar weken beperken, is dat je ongelimiteerd met jouw baby kunt knuffelen."

"Je mag heerlijk samen in bed blijven liggen, hoeft je voor niemand aan te kleden en alleen jij en je partner houden jullie kindje vast. Dat is natuurlijk een geweldig ontspannen start voor zo'n kleintje."

Cremer begrijpt aan de andere kant ook dat het lastig kan zijn om deze keuze te maken. "Het is niet vreemd dat de mensen om je heen staan te trappelen om jou en jullie kindje te ontmoeten. Beschuit met muisjes komen eten in de kraamtijd hoort er nou eenmaal meestal bij. Het kan voor moeders heel lastig zijn om hierin een andere keuze te maken, omdat je mensen van wie je houdt ook niet wil teleurstellen."

Lisa: "Ik snap wel dat mensen het me kwalijk nemen dat ze niet direct bij onze pasgeborene op bezoek mochten komen, maar ik weet dat deze rustperiode wonderen heeft gedaan voor mijn eigen herstel."

"Ik ben gevoelig voor sociale drukte en stress en ben snel geneigd om mezelf weg te cijferen. Door het bezoek volledig buiten de deur te houden, kon ik ook al die negatieve emoties buiten de deur houden."

Volgens Cremer hebben veel nieuwe ouders, maar moeders in het bijzonder, moeite om hun grenzen aan te geven.

"Als jij hebt beloofd dat kraamvisite mag langskomen, maar jij zit die dag vol in je kraamtranen of de borstvoeding loopt niet zoals gehoopt, dan wil je daar misschien van afzien. Sommige vrouwen vinden het heel lastig om anderen teleur te stellen en gaan daarin over hun eigen grenzen heen, terwijl het voor haar en de baby misschien niet de beste optie is."

Als ouders het lastig vinden om hun grenzen aan te geven, kan het helpen om met de kraamverzorgende een codewoord af te spreken, zegt Cremer. "Zij vinden het vaak geen probleem om het kraambezoek op een vriendelijke manier de deur uit te werken als dat voor jou of je partner lastig is."

Wat daarnaast kan helpen als je de duur van het kraambezoek wil beperken, is mensen in de slaapkamer ontvangen. "Bij iemand op de slaapkamer komen is een stuk intiemer en soms wat ongemakkelijker. Je kunt er vaak niet uitgebreid bij zitten. Dat zorgt er ook voor dat bezoek sneller zal doorgaan."

Volgens de post-partumbehandelaar is het vooral belangrijk dat moeders zelf kiezen wat bij hen past. "Er is geen handboek voor de kraamtijd: jullie eigen gevoel en ervaring zijn leidend. Denk er van tevoren over na, zodat het je ook niet overvalt. Vanaf wanneer wil je bezoek? Wie mogen komen? Wat verwacht jij van het kraambezoek? Jullie mogen de regie nemen, je bent niemand iets verschuldigd", benadrukt Cremer.