Door Robbert van der Linde
Wereldgezondheidsorganisatie WHO registreerde vorige week wereldwijd 40.000 doden als gevolg van corona. Van hen komt minstens de helft uit China. Minstens, omdat dat land nog steeds geen betrouwbare informatie deelt.
Het aantal gemelde besmettingen in China is sinds het loslaten van de maatregelen explosief gestegen. Volgens de officiële cijfers die China aan het WHO doorgeeft, meldt het land al maanden maar een paar honderd coronasterfgevallen per week.
WHO-directeur Tedros Adhanom Ghebreyesus zei vrijdag tijdens een bijeenkomst dat China recent nieuwe data heeft aangeleverd. Daaruit blijkt dat vorige week twintigduizend Chinezen overleden aan de gevolgen van het coronavirus.
Dat laatste komt neer op de helft van het wereldwijde aantal. Maar wanneer Tedros vertelt dat de cijfers in werkelijkheid hoger liggen, is duidelijk wat hij bedoelt: China vertelt nog steeds niet het hele verhaal.
De Chinese gezondheidsautoriteiten tellen bijvoorbeeld alleen mensen mee die in ziekenhuizen zijn overleden. Mensen die thuis of in een verzorgingstehuis overlijden, worden niet opgenomen in het officiële dodental.
Daarnaast is er grote twijfel of de cijfers die China wel publiceert, wel kloppen. De WHO dringt er bij de Chinese regering al langer op aan om vaker en meer informatie te delen.
Argwaan over de coronacijfers van China
Nog steeds weinig vertrouwen in Chinese cijfers
China liet begin december het superstrenge coronabeleid los na grootschalige protesten. Kort na de versoepelingen namen de besmettingen in grote steden als Shanghai en Peking toe, met overvolle crematoria tot gevolg. Ziekenhuizen werden overstelpt door coronapatiënten. Die golf was alleen nauwelijks terug te zien in de officiële cijfers.
Volgens de Chinese regering is de golf inmiddels voorbij. De ziekenhuisopnames en sterfgevallen piekten in de eerste week van januari en zouden daarna snel zijn afgenomen. Onderzoekers van de universiteit van Peking schatten dat twee derde van de Chinese bevolking het virus inmiddels heeft (gehad).
Het is nog steeds onduidelijk hoe China precies tot zijn cijfers komt. De data zijn niet of slechts gedeeltelijk beschikbaar voor onafhankelijke waarnemers. Ook zijn er berichten dat ziekenhuizen en gezondheidsinstanties onder druk worden gezet door de regering om de cijfers rooskleuriger weer te geven.
Sommige experts stellen dat de cijfers in sommige Chinese provincies zelfs overdreven worden. Wanneer de 'echte' cijfers gepubliceerd worden, lijkt het dan alsof de piek in die gebieden al geweest is. Ook kan China daardoor beweren dat er voldoende groepsimmuniteit is opgebouwd.
Viering Nieuw Maanjaar leidt tot zorgen
Afgelopen weekend vierden veel Aziatische landen Nieuw Maanjaar. In onder meer China reisden honderden miljoenen mensen naar hun geboorteplaats om bij hun familie te zijn. Dat kon weer door de eerder doorgevoerde versoepelingen.
Experts waarschuwden van tevoren al dat de viering tot een nieuwe golf zou kunnen leiden. Vooral ouderen lopen risico wanneer families bij elkaar komen. Juist onder de oudere Chinezen is de vaccinatiegraad erg laag. Daarnaast wordt er getwijfeld of de door China zelf geproduceerde vaccins wel genoeg bescherming opleveren.
Door de combinatie van minder effectieve vaccins en een onjuiste inschatting van groepsimmuniteit kan een nieuwe besmettingsgolf in China tot veel meer doden leiden dan elders in de wereld.
Het Chinese centrum voor ziektebestrijding meldde zaterdag een halvering van het aantal wekelijkse coronasterfgevallen. Dat terwijl er door Nieuw Maanjaar veel meer gereisd werd en mensen in grote groepen samenkwamen. Dat draagt verder bij aan de vraag of de Chinese regering de echte situatie deelt of zelfs maar in zicht heeft.