Het is inmiddels dag 91 van de oorlog in Oekraïne. Volg in dit liveblog het laatste nieuws over de strijd tussen Oekraïne en Rusland. Ook lees je hier alle gevolgen die de oorlog heeft.
Rusland laat mogelijk schepen met voedsel door
Rusland zegt bereid te zijn om schepen met voedsel door de Zwarte Zee te laten varen. De Russische onderminister van Buitenlandse Zaken Andrej Roedenko zei woensdag tegen persbureau Interfax dat er daar een humanitaire corridor kan worden gevormd om de schepen te laten passeren.
Doordat Rusland Oekraïense havens blokkeert kan veel voedsel niet geëxporteerd worden naar andere delen van de wereld. Oekraïne is vooral een belangrijke leverancier van graan. Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen stelde dinsdag dat Rusland de wereld chanteert met hongerdreiging. Volgens haar blokkeert Rusland niet alleen de havens, maar bombardeert het bewust graanpakhuizen en behoudt het de Oekraïense voorraad graan die het zelf in handen heeft gekregen.
Vooral in Afrika hebben ze last van de oplopende graanprijzen en dreigt grotere hongersnood. De prijs van graan is met meer dan de helft toegenomen ten opzichte van midden februari. Ook de prijzen van onder meer zonnebloemolie en energie zijn sterk gestegen sinds het begin van de oorlog. Het Kremlin zegt dat het Westen verantwoordelijk is voor de voedselcrisis. Om honger in grote delen van de wereld te voorkomen zouden de internationale sancties opgeheven moeten worden.
Zelenski wil alleen met Poetin praten
De Oekraïense president Volodimir Zelenski wil alleen direct met zijn Russische ambtsgenoot Vladimir Poetin praten over vrede. Zelenski sprak dinsdag via een videoverbinding op het World Economic Forum en zei niet met tussenpersonen te willen onderhandelen.
Als Poetin 'de realiteit inziet', dan zouden ze volgens de Oekraïense president een diplomatieke oplossing kunnen vinden voor het conflict. Dan moet Moskou wel eerst zijn troepen terugtrekken tot de frontlijnen van voor de Russische invasie van 24 februari. 'Dat zou een eerste stap zijn richting onderhandelingen.' Zelenski wil uiteindelijk al het Oekraïense territorium terug.
De vredesonderhandelingen begonnen al kort na het begin van de oorlog, maar zijn al lange tijd vastgelopen. Volgens Russische persbureaus vonden de laatste besprekingen plaats op 22 april. Beide partijen geven elkaar de schuld van het uitblijven van een doorbraak.
Rusland valt Zaporizja aan
De Oekraïense stad Zaporizja in het zuidoosten van het land is volgens de lokale autoriteiten woensdagochtend vroeg bestookt met raketten. De regionale overheid spreekt van vier Russische ballistische raketten die afgevuurd werden op de stad, waarvan er een zou zijn uitgeschakeld door de luchtafweer.
Het is nog niet duidelijk hoe groot de schade is en of er slachtoffers zijn gevallen. Reddingsdiensten zijn ter plaatse, stelt de regioregering op Telegram. Zaporizja ligt ruim 200 kilometer ten noordwesten van de door Rusland bezette havenstad Marioepol.
Waarom Turkije nog niet wil dat Zweden tot de NAVO toetreedt
Delegaties vanuit Zweden en Finland zijn dinsdagavond in Turkije aangekomen. Woensdag zullen er diplomatieke gesprekken plaatsvinden over de blokkade die Turkije zegt op te werpen tegen een mogelijk lidmaatschap van de NAVO voor de landen.
Vooral tegen het aanstaande lidmaatschap van Zweden heeft Erdogan een broertje dood. Hij meent dat Zweden terroristische organisaties, zoals de PKK, steunt. Erdogan wil onder meer dat het land stopt met zijn politieke en financiële steun aan terroristische organisaties en met het leveren van wapens aan deze groeperingen. Ook wil hij dat de Zweedse regering beperkingen op de wapenexport naar Turkije opheft. Deze beperkingen werden in 2019 ingevoerd na militaire operaties van Turkije in onder meer Noord-Syrië.
Export naar Rusland en Oekraïne keldert
De Nederlandse goederenexport naar Oekraïne kelderde in maart door de oorlog in het land. Ook de uitvoer naar Rusland nam in die maand fors af. Rusland viel zijn buurland eind februari binnen, maart is dus de eerste volledige oorlogsmaand en periode.
De export naar Oekraïne nam in maart met 84 procent in waarde af ten opzichte van een jaar eerder. In waarde was de afname van de uitvoer 97 miljoen euro. De export naar Rusland zakte met 67 procent en in waarde met 453 miljoen euro.
Aan de importkant waren de ontwikkelingen minder negatief, tot zelfs sterk positief. Dat heeft te maken met een sterke stijging van de prijs van met name voeding, zoals maïs en zonnebloemolie uit Oekraïne, en minerale brandstoffen zoals olie en gas uit Rusland. De import uit Oekraïne daalde in waarde met 10 procent en in gewicht met 31 procent, aldus het CBS. De invoer uit Rusland nam juist fors toe in waarde, met 115 procent, maar in nauwelijks in gewicht.
Rusland viel Oekraïne eind februari binnen. Vrijwel direct volgden zware sanctiepakketten van westerse landen tegen het land vanwege de oorlog.
Hongarije roept noodtoestand uit om oorlog Oekraïne
De Hongaarse premier Viktor Orban heeft een nieuwe noodtoestand uitgeroepen, nu wegens de oorlog in buurland Oekraïne. Hij maakte meteen gebruik van een aanpassing van de grondwet. Er gold al een noodtoestand door corona. Orban wijst op de nieuwe uitdagingen om de Hongaren te beschermen.
De premier kan nu verder regeren met vrijwel onbeperkte macht. Het parlement had in grote meerderheid met de wijziging van de grondwet ingestemd. In de volksvertegenwoordiging van 199 zetels zijn er 135 in handen van de partij van Orban, de conservatieve Fidesz.
In Hongarije is sinds het voorjaar van 2020 een uitzonderingstoestand van kracht als gevolg van de coronapandemie, maar die loopt binnenkort ten einde. Net als elders in de wereld zijn in het Midden-Europese land grondrechten opzijgeschoven door leiders die claimen dat het virus zo beter bestreden kan worden.
Orbans regering heeft nu de mogelijkheid de noodtoestand in Hongarije uit te roepen zonder corona, bijvoorbeeld als een buurland getroffen wordt door oorlog of humanitaire rampen. In het noordoosten van Hongarije heeft het land een 135 kilometer lange grens met Oekraïne dat sinds 24 februari door de Russen wordt aangevallen.