N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Er stond veel nieuws in het onthullende portret over Dennis Wiersma, de VVD-minister van onderwijs, dat NRC onlangs publiceerde. Dat hij negentien (!) communicatiemedewerkers heeft bijvoorbeeld.
Tuurlijk, dat valt erg mee op het totale leger van ‘communicatieprofessionals’ dat in Den Haag rondloopt – dit jaar 936,47 fte. Maar 19 man voor één minister, dat is toch best, euh, fors. Of nou ja, vind ik dan.
Het was natuurlijk ook nieuws dat Wiersma wekelijks schreeuwt tegen zijn medewerkers, al sinds zijn tijd als Kamerlid en staatssecretaris van Sociale Zaken, en dat er al 11 medewerkers (al dan niet overspannen) uit z’n verschillende teams vertrokken. Hij werd daar zelfs voor berispt. Je moet het wel héél bont hebben gemaakt, als je van de VVD een waarschuwing krijgt.
Maar het grootste nieuws was wat mij betreft toch wel dat al zijn negentien medewerkers dagelijks bezig zijn om ‘de bv Wiersma’ in de schijnwerpers te zetten. „De minister wil elke dag op Instagram, LinkedIn en Twitter aanwezig zijn, met een tekst, foto’s, een filmpje”, zo stond er. „En zijn negentien communicatiemedewerkers moeten zijn voortdurende exposure organiseren.” Wat een verspilling. Wat zonde van al die tijd en geld. Alsof die mensen niks beters te doen hebben.
En dus leek het mij nuttig om ‘minister Dennis’ wat tips te geven hoe hij vrij eenvoudig zijn pr en sociale media zélf kan doen. Zodat zijn medewerkers zich met belangrijker zaken kunnen bezighouden – publiek, leerlingen, ouders en docenten informeren over onderwijsbeleid, het onderwijs eindelijk eens béter maken. En misschien houden ze dan ook wat tijd over om eens wat meer te luisteren naar hoe het onderwijs zélf denkt dat het beter kan. Ja toch. Komen ze.
1
Neem een kitten.
Niks zo goed voor je pr als kattenfoto’s. Puppy’s zijn ook prima, maar veel meer werk. Je kunt ook in een asiel fotograferen, daar is elke dag nieuwe aanwas, én kun je meteen aandacht vragen voor het goede werk dat daar verricht wordt. Win-win.
2
Maak een selfie terwijl je je kinderen voorleest
Fris gewassen koppies en eikeltjes-pyjama’s vertederen enorm, én je bent met je portefeuille bezig. Sowieso werkt alles wat vaders in het huishouden doen goed op de socials – de was, koken, luiers, bakfietsen. Denk ook aan verkeerd dichtgeknoopte rompertjes – aaaaah #socute. Voor vrouwelijke ministers geldt dit niet. Die mogen zich juist níét op de borst kloppen voor zaken die ‘normaal’ zijn voor ouders. Vaders gelukkig wel!
3
Als je selfies maakt tijdens het werk, let er dan op dat details niet leesbaar zijn.
Zoals notitieblokken („functie elders”), boodschappenlijstjes („aambeienzalf”), en rapporten („leesvaardigheid wéér gedaald”). Zorg ook dat er geen compromitterende tabbladen (‘Second Love’, partijprogramma van de PvdA, website van De Correspondent) op je pc openstaan.
4
Fotografeer buiten de Randstad.
Met selfies uit Den Haag, je woonplaats Utrecht of Amsterdam ga je echt geen harten veroveren #kloofRandstadProvincie
5
Werk je eigen website (‘ik ben Dennis’) even bij.
Daar staat nu nog drie jaar oude informatie dat je Kamerlid bent, en 34 jaar.
6
Koop een bouwhelm en een blauwe overall.
Dan kun je snel even naar een bouwplaats om de hoek om een selfie te maken. Een stuk efficiënter dan zo’n tijdrovend werkbezoek. Maak er ook meteen eentje op een grasveld, heb je gelijk het BBB-publiek. Ook even wat speklapjes op de bbq voor de foto #niksmismetvlees.
7
Ga met jonge, frisse mensen op de foto.
Oudjes scoren niet op de socials, en witte boorden al helemaal niet. Denk dus aan fietsenmakers, kappers en lassers – dat zijn de #hardwerkendenederlanders waar de VVD in de praktijk niets voor doet. Vermijd witte mannen boven de 50.
8
Ga naast een groepje succesvolle mensen staan en maak een selfie – de socials zijn dol op winnaars.
Denk aan sporters met een medaille #teamplay, zorgmedewerkers #helden #humbled, of een team docenten dat de lees- en rekenprestaties tegen de klippen op heeft verbeterd. #lovemyjob #mooiomtezien
9
Als er veel aandacht is voor je woedeaanvallen, leid dan de aandacht af met daadkrachtig beleid.
Denk aan ‘zorgen om salafisten op moslimscholen’, meldpunten voor kinderarbeid, ‘een masterplan basisvaardigheden’, kinderen verplicht het Wilhelmus latenv zingen en een herinvoering van de dienstplicht #structuur – er is toch niemand die de verhalen leest dat dat alleen maar proefballonnetjes zijn.
10
Vermijd alles met ‘zorgen om de reken- en taalvaardigheid’.
Anders krijg je het écht heel erg druk.
11
Als de media zich niet laten afschepen, gebruik dan schuldbewuste oneliners die je eigen aandeel verdoezelen.
„Ik betreur de ontstane ophef’, „ik werd te veel geleid door ambitie en gedrevenheid”, of mijn lievelings die je onlangs gebruikte: „Hoe vervelend ik dat ook vind en hoe graag ik dat besef ook eerder had gehad, moet ik helaas concluderen dat ik destijds die signalen onvoldoende tot mij heb genomen of mij ervoor heb afgesloten.” Schitterend.
12
O ja, en ga publiekscommunicatie beter betalen.
Nu mag een publieksvoorlichter blij zijn met schaal 10 en zitten de mensen die ‘het merk Wiersma’ moeten promoten in schaal 12 en 13. Dat moet echt andersom. Laat zien waar je prioriteit ligt.
Je bent al heel goed bezig!