Ruim 70 procent van de kinderen vindt het moeilijk om de verleiding te weerstaan om spullen te kopen die worden aangeprezen door influencers. Dat komt naar voren uit onderzoek in het kader van de Week van het geld. Onderzoeksbureau Choice ondervroeg duizend gezinnen met kinderen tussen de 8 en de 12 jaar oud.
Ouders die meewerkten aan het onderzoek merken dat hun kinderen regelmatig via hun telefoon worden verleid tot het uitgeven van geld. Behalve via influencers op sociale media gebeurt dat via in-app aankopen. De ondervraagde kinderen geven hun geld het liefst uit aan games. 43 procent van de ouders maakt afspraken over aankopen in apps en games.
Reclame door influencers
Influencers worden regelmatig ingezet om reclame te maken. Zij ontvangen dan een vergoeding om een product of dienst op sociale media aan te prijzen. Sinds november 2020 zijn er regels om consumenten te beschermen tegen dit soort advertenties. Zo moet het direct zichtbaar zijn dat het om reclame gaat: alleen het plaatsen van een tag van het sponsorende bedrijf is niet genoeg.
Koningin Máxima, die de Week van het geld opende, waarschuwt ook voor de verleidingen van online advertenties:
Toch lijken kinderen zich er niet altijd van bewust wanneer hun online idolen reclame maken. Angela Esajas is docent in groep 8 op een basisschool in Beilen en heeft zelf ook een jonge dochter. "Mijn dochter vroeg heel vaak of ze bepaalde dingen mocht kopen die werden aangeprezen door influencers. Toen ben ik met haar gaan zitten om te laten zien dat het een trucje is waar zij veel geld aan verdienen", zegt ze.
Ook in de klas wijst Esajas op de reclametrucs van influencers, en dat lijkt te werken. "Je merkt echt dat bij kinderen het kwartje valt. Zodra ze het herkennen, trappen ze er minder snel in."
In-app aankopen
Kinderen worden ook via games en apps verleid om aankopen te doen. Spelletjes kunnen vaak gratis worden geïnstalleerd en gespeeld, maar het verdienmodel zit hem in de aanschaf van upgrades en accessoires. Ook kunnen er extra 'levens' gekocht worden om te kunnen blijven spelen, en daar zijn kinderen erg gevoelig voor. "Het gaat vaak om kleine bedragen van 50 cent of 1 euro, maar als dat meerdere keren per dag nodig is, kan dat behoorlijk oplopen", vertelt Esajas.
Er zijn regels voor in-app aankopen. De spelaanbieder moet bij elke transactie om toestemming vragen. Ook moet het duidelijk zijn dat er met echt geld betaald wordt, wat de kosten zijn en wat er precies gekocht wordt. Maar omdat er vaak al een creditcard gekoppeld is aan een appstore-account, zijn aankopen snel en makkelijk gedaan.
Week van het geld
Om financiële bewustwording bij kinderen te stimuleren wordt jaarlijks de Week van het geld georganiseerd door overheidsorganisatie Wijzer in geldzaken. Vandaag ging de twaalfde editie van start met als thema 'Bedwing de bling'. De week werd geopend door koningin Máxima, die erevoorzitter van het platform Wijzer in geldzaken is. Ze deed dit samen met minister Kaag van Financiën en burgemeester Dijksma, burgemeester van Utrecht.