Lang niet alle acht miljoen woningen in Nederland hebben op 1 juli rookmelders, terwijl dat vanaf die datum verplicht is. Woningcorporaties hebben te maken met leveringsproblemen en Vereniging Eigen Huis (VEH) verwacht dat meer bewustwordingscampagnes nodig zijn.
Woningcorporaties zijn de afgelopen maanden al druk bezig geweest om rookmelders te installeren bij huurders, maar een inhaalslag is noodzakelijk. Vanwege de oorlog in Oekraïne kon een grote hoeveelheid opeens niet meer worden geleverd. De collectieve inkoop voor 2,3 miljoen woningen, die door branchevereniging Aedes wordt geregeld, loopt inmiddels via een andere partij.
"We werken heel hard om alles voor elkaar te krijgen", vertelt Monique de Geus van woningcorporatie Vestia, die 70.000 woningen verhuurt. "Dit hadden we niet kunnen voorzien. Inmiddels kunnen we weer op volle kracht verder, maar we gaan het waarschijnlijk niet meer redden om op 1 juli alles gedaan te krijgen. Aan het eind van dit jaar moeten al onze woningen van rookmelders zijn voorzien."
Meeste slachtoffers van brand vallen door inademen van rook
Het kabinet maakte ruim twee jaar geleden bekend dat er in woningen op iedere etage een rookmelder moet komen. "De meeste slachtoffers van brand vallen door het inademen van rook", zei toenmalig staatssecretaris Raymond Knops destijds. "Rookmelders redden levens.''
Het Verbond van Verzekeraars maakte in oktober bekend dat het aantal woningbranden in 2020 was toegenomen, mogelijk dankzij meer thuiswerken. Uit onderzoek van TNO bleek in 2019 dat er dertien levens per jaar gered kunnen worden als elke woning een rookmelder zou hebben. Hangt er overal een melder die - speciaal voor doven en slechthorenden - een geluid van 520 hertz produceert, dan zou dat zelfs 22 levens per jaar kunnen redden.
'Niet de verplichting, maar bewustwording moet vooropstaan'
In de eerste plaats draait het om bewustwording, zegt John Kersemakers van Vereniging Eigen Huis. "We informeren onze leden via ons magazine en onze website, waarbij we vooral duidelijk willen maken dat het niet om de verplichting zelf gaat. Je plaatst een rookmelder voor je eigen veiligheid. Toch heb ik nog niet het idee dat mensen al massaal naar de doe-het-zelfmarkt aan het lopen zijn."
Kersemakers zegt dat hij dat ook wel begrijpt. "Vanuit de overheid is er niet heel duidelijk gecommuniceerd dat de verplichting eraan zit te komen. Dat neemt vanaf 1 juli waarschijnlijk toe met campagnes. Maar ook nu is het al belangrijk om mensen eraan te blijven herinneren. Bij een brand worden slachtoffers regelmatig achter de voordeur gevonden, omdat ze het net niet hebben gered."
Risico's van rookvergiftiging zijn levensgroot
"Tegenwoordig zijn woningen goed geïsoleerd", legt Kersemakers uit. "Daardoor zie je dat uitslaande branden minder vaak voorkomen. Brand krijgt weinig zuurstof, waardoor het intern blijft en voor heel veel rookontwikkeling zorgt." De meeste slachtoffers bij een brand vallen dan ook door rookvergiftiging, benadrukt de brandweer.
In de aanloop naar 1 juli zullen voorlichtingscampagnes niet zozeer zijn gericht op de verplichting, maar vooral op de juiste plek voor een rookmelder en het onderhoud ervan. Want je woning mag dan misschien voldoende rookmelders hebben, door stofdeeltjes of veroudering zou het kunnen dat zo'n apparaat zijn werk niet meer goed doet. Daarom adviseert Brandweer Nederland om elke tien jaar een nieuwe rookmelder aan te schaffen, bijvoorbeeld via de Nederlandse Brandwonden Stichting.
Wil je ook zeker weten dat de melder zijn werk goed blijft doen, haal er dan maandelijks een stofzuiger overheen. Test hem tijdens die schoonmaak dan ook meteen via de standaardknop. "Een handig moment daarvoor is de eerste maandag van de maand om 12.00 uur", tipt brandonderzoeker Joost Ebus. "Als de sirene dan landelijk wordt getest, word je er automatisch aan herinnerd om ook je eigen alarm op orde te houden."
Deze inhoud kan helaas niet worden getoond
Wij hebben geen toestemming voor de benodigde cookies. Aanvaard de cookies om deze inhoud te bekijken.