Door Nick Augusteijn
President Recep Tayyip Erdogan lijkt de tweede ronde de presidentsverkiezing in Turkije te hebben gewonnen. Hij kan op basis van de voorlopige uitslag rekenen op 52 procent van de stemmen. Zijn tegenstander Kemal Kiliçdaroglu ging eerder deze maand in veel peilingen aan kop, maar blijft steken op 48 procent.
In de aanloop naar de verkiezingen had Erdogan het lastig vanwege de hoge inflatie en economische malaise in Turkije. Voor het eerst was dan ook een tweede ronde nodig om te bepalen wie de nieuwe president zou worden. Erdogan kan zich opmaken voor een derde termijn van vijf jaar als president van Turkije. Dat is naar eigen zeggen zijn laatste termijn.
Met 52 procent van de stemmen scoort Erdogan in de tweede ronde hoger dan in de eerste ronde op 14 mei. Toen was hij goed voor 49,24 procent van de stemmen. Dat was niet genoeg om direct de winst te pakken.
Maar het was ook een eerste signaal dat Erdogan weinig aan populariteit had ingeleverd. Daar zag het op basis van peilingen in april en begin mei wel naar uit.
Kiezer lijkt niet voor grote veranderingen te willen gaan
Met de uitslag van zondag lijkt de Turkse kiezer in onzekere tijden niet te hebben willen kiezen voor de grote veranderingen die de opposite voorstelde. Daarnaast kwam Erdogan tijdens de campagne met tal van praktische maatregelen om de kiezers te helpen. Het ging onder meer om verhoging van het minimumloon, de pensioenen en de ambtenarensalarissen. Ook kwam er extra huursubsidie en korting op de gasrekening.
De zittende president kon bovendien rekenen op vrijwel alle media-aandacht. Daardoor bereikte zijn boodschap - doorgaan op de ingeslagen weg - een groot publiek.
Kiliçdaroglu verbeterde zich met zo'n 48 procent van de stemmen iets ten opzichte van de 45,08 procent in de eerste ronde maar onvoldoende om een bedreiging voor Erdogan te vormen. Met name in het zuidoosten van Turkije wist Kiliçdaroglu onvoldoende afstand te nemen. Erdogan wist daar bovendien de schade te beperken.
Oppositie komt opnieuw tekort
Bij de presidentsverkiezingen moet een kandidaat meer dan 50 procent van de stemmen halen voor winst. Die opzet bracht zes oppositiepartijen bij elkaar voor samenwerking. Oppositiekandidaat Kiliçdaroglu kon daardoor op brede politieke steun rekenen, maar wist (opnieuw) niet genoeg kiezers aan zich te binden.
De afgelopen weken maakte hij een ruk naar rechts in een poging nationalistische kiezers over de streep te trekken. Dat lijkt ten koste te zijn gegaan van de Koerdische stemmen. Kiliçdaroglu schoot zodoende nauwelijks iets op met zijn nieuwe tactiek.
Ook bij de parlementsverkiezingen op 14 mei kwam het oppositiekamp tekort. Daar bleef de AKP van Erdogan de grootste partij. De alliantie onder leiding van de AKP heeft een meerderheid in het parlement. Erdogan kan de komende vijf jaar dus samenwerken met zijn partijgenoten in het parlement, net als de afgelopen vijf jaar.