Lammetjesdag krijgt een ander karakter. De tijd van honderden kinderen die tussen de schapen door rennen is voorbij. Herders constateren dat het te belastend is voor de jonge dieren. Bij twee kuddes op de Veluwe is er een streep door lammetjesdag gezet. 'We zijn geen pretpark.'
Dit artikel is afkomstig uit de Stentor. Elke dag verschijnt een selectie van de beste artikelen uit de kranten en tijdschriften op NU.nl. Daar lees je hier meer over.
De afgelopen jaren zijn bij steeds meer kuddes maatregelen genomen. Bij mooi weer kwamen er soms wel 10.000 bezoekers. Kinderen gingen in hun drang om lammetjes te aaien op snelheid achter de dieren aan. Het gevolg? Doodmoede lammetjes die niet meer wisten wat ze overkwam.
Op de Renderklippen ziet lammetjesdag er zaterdag anders uit dan de bezoekers van schaapskudde Epe-Heerde gewend waren. Vorig jaar, zegt herder Lammert Niesing werd het er zo druk dat ingrijpen noodzakelijk was. "We zagen het drukker en drukker worden. Op enig moment besloten we om een tijdje geen bezoekers meer op de weide toe te laten."
Niet prettig
"Bij een toestroom voelen de lammetjes zich niet prettig", legt Niesing uit. "Ik snap wel dat de kinderen er achteraan gaan. Het is ook zoals je het zelf altijd als kind hebt beleefd. We hebben maatregelen genomen en de lammetjes die moe waren van de weide af gedragen."
"Toen wij tijdelijk niemand toelieten ontstond een flinke rij. Het leek wel de rij voor een achtbaan. We zijn graag gastvrij, maar natuurlijk geen pretpark. Het welzijn van de dieren gaat voor. Dus we zijn gaan kijken hoe we het anders kunnen organiseren."
Op schoot
Contact met de lammetjes blijft mogelijk. "In de schaapskooi komt een knuffelhoek", aldus Niesing. "Daar kunnen bezoekers een jong dier op schoot krijgen. Getrainde vrijwilligers leveren de lammetjes af en hebben daarbij een ruime keuze. De lammetjes blijven op schoot zitten en dat is lang niet zo vermoeiend. We kunnen veel effectiever toezicht houden."
Lammetjesdag is een mooie gelegenheid om het publiek uitleg te geven over dieren en de natuur, zegt Niesing. Om 13.30 uur start zaterdag een wandeling onder leiding van bosbeheerder Bea Cleassens vertelt onderweg bijzonderheden over de Renderklippen.
De kudde van Hoog Buurlo valt onder Staatsbosbeheer. Vier jaar geleden was er voor het laatst een lammetjesdag. "Voor ons is de kudde cultuurhistorie en gebruiken we de schapen voor heidebeheer", zei herder Wilfried Buitink destijds. "Dat willen we goed doen. Allerlei activiteiten hebben invloed op het kuddegedrag en eten van de schapen."
Schaapskudde Loenermark maakte na een ongekend drukke lammetjesdag van 2017 een omslag. In 2018 bleven de schaapjes voor het eerst achter de hekken. Ouders toonden begrip voor het feit dat er iets meer afstand was. "Als dat beter is voor de dieren, dan snap ik dat wel", zei Marloes Koster.
Schaapherder Arjen Daalhuisen merkte dat de schapen veel rustiger waren. "Vorig jaar waren er ouders die zelf ook zeiden: 'Kan dit wel?' Sommige kinderen renden tussen de lammetjes door." Dit jaar is er helemaal geen lammetjesdag meer op de Loenermark. Gebiedseigenaar Geldersch Landschap & Kasteelen wil grootschalige drukte in het natuurgebied vermijden. Onder meer scholen uit de buurt worden wel uitgenodigd om een kijkje te nemen.
In Elspeet werd vorig jaar voor het eerst voor een meer basic-variant van lammetjesdag gekozen. Niet langer op zaterdag, maar twee uurtjes op de woensdagmiddag.
In schaapskooi
Lammetjesdag bij schaapskooi Schapedrift in Ermelo is de enige dag in het jaar waarop het publiek door de schaapskooi mag lopen. De moederschapen zijn op 1 april samen met hun lammetjes te bewonderen en te aaien. Zij blijven net als afgelopen jaren wel in hun schaapskooi, om het 'opjagen' van de diertjes te voorkomen.
Wie lammetjes wil ontmoeten bij schaapskudde de Belhamel in het Grote Veld in Warnsveld moet daar online een kaartje voor kopen. Natuurmonumenten kiest daarvoor om drukte te voorkomen.
Meer stress in knuffelweide
Studenten van HAS Green Academy in Den Bosch onderzochten in 2016 of schapen op een knuffelweide meer stress ervaren dan schapen in een afgesloten weide. Daarvoor observeerden ze schapen op een kinderboerderij.
In meeste gevallen heeft een schaap geen moeite met menselijk contact, was een conclusie. Dieren in de gesloten weide bleven rustig, wanneer mensen in de buurt kwamen. In de knuffelweide liepen ze bij mensen vandaan.
De studenten raden een roulatieschema aan, zodat schapen niet de hele dag in een knuffelweide staan. Een andere oplossing is het bieden van een extra schuilplaats, waar mensen niet bij kunnen.