ISLAMABAD, 31 januari (Reuters) – De bomaanslag van maandag in een moskee in het noordwesten van Pakistan onderstreept de opleving van islamitische aanslagen in de Zuid-Aziatische natie in de afgelopen maanden.
Niemand heeft de verantwoordelijkheid opgeëist voor de aanslag, waarbij meer dan 90 mensen werden gedood, maar functionarissen geloven dat de aanslag werd gepleegd door islamitische militanten.
Hier zijn enkele feiten over de militante dreiging waarmee het economisch en politiek onstabiele nucleair bewapende land van 220 miljoen mensen wordt geconfronteerd.
Pakistaanse Taliban
* De belangrijkste bedreiging voor Pakistan is een organisatie genaamd de Tehreek-e-Taliban Pakistan (TTP), die in 2007 is opgericht als overkoepelende organisatie van verschillende hardline soennitische islamistische groeperingen die afzonderlijk in Pakistan actief zijn.
* TTP, ook bekend als de Pakistaanse Taliban, is trouw aan en ontleent zijn naam aan de Afghaanse Taliban, maar maakt niet rechtstreeks deel uit van de groep die thans het buurland Afghanistan regeert. Haar verklaarde doel is het opleggen van sharia in Pakistan, zoals de Taliban in Afghanistan hebben gedaan.
Artikel gaat verder na afbeelding.
In deze hand-out foto, vrijgegeven door de Pakistaanse politie, verzamelen veiligheidsfunctionarissen zich voor het begrafenisgebed van een politieagent, die werd gedood bij een zelfmoordaanslag in een moskee, in Peshawar, Pakistan, maandag, 30 januari 2023. Een zelfmoordterrorist sloeg maandag toe in een moskee in de noordwestelijke Pakistaanse stad Peshawar, waarbij meerdere mensen omkwamen en tientallen gelovigen gewond raakten, zeiden ambtenaren. (Pakistaanse politie via AP)
* De TTP heeft zijn hoofdkwartier in de voormalige Pakistaanse stamgebieden, die lange tijd een broeinest waren voor militante groeperingen, waaronder Al Qaeda, waarvan de leden Afghanistan zijn ontvlucht na de door de VS geleide invasie in 2001.
* De TTP is verantwoordelijk voor enkele van de bloedigste aanslagen in Pakistan, waaronder op kerken, scholen en het neerschieten van Malala Yousafzai, die de aanslag van 2012 overleefde nadat ze het doelwit was geworden van haar campagne tegen de inspanningen van de Taliban om vrouwen onderwijs te ontzeggen.
* De Pakistaanse strijdkrachten zijn erin geslaagd de TTP effectief te ontmantelen en de meeste van zijn leiders te doden in een reeks militaire operaties vanaf 2014 in de stamgebieden, waarbij de meeste strijders naar Afghanistan werden gedreven, waar zij zich hergroepeerden.
* Zij werden gestimuleerd door de overwinning van de Afghaanse Taliban in Afghanistan op de door de VS gesteunde regering nadat de westerse troepen het land in 2021 hadden verlaten.
* Er was een poging van Pakistan om vredesbesprekingen te voeren met de TTP, wat resulteerde in een maandenlang staakt-het-vuren en onderhandelingen onder bemiddeling van de Afghaanse Taliban. Het plan mislukte en een gehergroepeerde TTP begon eind vorig jaar opnieuw met aanvallen in Pakistan.
* Volgens Pakistan heeft de TTP-leiding veilige havens in Afghanistan, maar het Afghaanse Taliban-bestuur ontkent dit. De toename van TTP-aanslagen heeft de spanningen tussen Islamabad en het Taliban-bestuur doen toenemen.
* De aanvallen van de TTP zijn meestal tegen Pakistan gericht, in tegenstelling tot de andere grote militante dreiging in de regio, Islamitische Staat.
Islamitische Staat in Khurasan
* De Islamitische Staat in Khurasan (IS-K) is een filiaal van de in het Midden-Oosten gevestigde Islamitische Staat in Irak en Syrië (ISIS). Khurasan verwijst naar de historische naam van de regio tussen Iran, Afghanistan en Centraal-Azië.
* Het is onduidelijk hoeveel controle ISIS uitoefent over IS-K, maar de hoofdgroep eist wel de aanslagen op die in Afghanistan en Pakistan worden gepleegd. Haar verklaarde doel is het opleggen van een islamitisch kalifaat in de regio.
* IS-K is actiever in Afghanistan dan in Pakistan. In Afghanistan is zij de belangrijkste bedreiging voor de pogingen van de Taliban om vrede te stichten.
Artikel gaat verder na afbeelding.
Autoriteiten gebruiken zware machines om het puin te ruimen en naar lichamen te zoeken op de plaats van de zelfmoordaanslag van maandag, in Peshawar, Pakistan, dinsdag 31 januari 2023. Het dodental van de zelfmoordaanslag van de vorige dag op een moskee in het noordwesten van Pakistan is dinsdag opgelopen tot meer dan 85, aldus ambtenaren. De aanslag op een soennitische moskee in een belangrijke politievestiging was een van de dodelijkste aanslagen op Pakistaanse veiligheidstroepen van de afgelopen jaren. (AP Photo/Muhammad Zubair)
* Een van de belangrijkste aanslagen van de groep in Pakistan vond vorig jaar plaats toen een sjiitische moskee in Peshawar werd gebombardeerd.
* IS-K onderschrijft een andere school van islamitisch denken dan de TTP. Zij beschouwt de Taliban en hun medestanders als afvalligen.
* Haar aanwezigheid in Pakistan is veel kleiner dan die van de TTP, maar zij beschikt over ideologisch geëngageerde leden die clandestien opereren vanuit de steden en naar verluidt zijn geïnfiltreerd in diverse geledingen van de samenleving, hetgeen een heel ander probleem vormt dan de grondtroepen van de TTP.
* Er zijn meldingen van overlopen van de TTP naar IS-K en sommige splintercellen zijn nauw gaan samenwerken.
* IS-K vormt een breder internationaal probleem omdat het buitenlandse doelen heeft aangevallen, waaronder een bomaanslag op de luchthaven van Kabul in 2021 waarbij Amerikaanse soldaten omkwamen, alsmede aanslagen op Chinese burgers in Afghanistan.