Conferentie wapenlobby VS van start: welke rol speelt de Uvalde-schietpartij?

De jaarlijkse conferentie van wapenlobbyorganisatie NRA gaat vrijdag van start in Houston, uitgerekend in de staat Texas waar drie dagen geleden op een basisschool een bloedige schietpartij plaatsvond. Wat kunnen we van het driedaagse evenement verwachten en welke rol zal de schietpartij er spelen?

De National Rifle Association (NRA) houdt de jaarlijkse bijeenkomst voor de 151e keer. Net als in 2019 is Houston het toneel voor het evenement, dat zal draaien om wapententoonstellingen, optredens en speeches. De NRA noemt de bijeenkomst een gelegenheid om "vrijheid, vuurwapens en het tweede amendement (het recht om wapens te dragen, red.) te vieren".

Het evenement is erg populair onder de vijf miljoen NRA-leden, die de bijeenkomst gratis en als enigen kunnen bezoeken. Jaarlijks komen er tienduizenden leden op af. De drukst bezochte bijeenkomst tot nu toe was in 2018, in Dallas. Daar kwamen 80.000 mensen op af.

De laatste bijeenkomst was in 2019. Door de coronapandemie ging het evenement de twee jaren erna niet door. Sinds die laatste editie rommelt het binnen de NRA. Tijdens dat evenement maakte de toenmalige voorzitter Oliver North bekend niet te zullen terugkeren als leider van de organisatie. Zijn aftreden was het gevolg van een intern conflict met CEO Wayne LaPierre, schrijft CNN.

Evenement vindt plaats met bittere nasmaak van Uvalde-bloedbad

De verwachting is dat ook dit jaar tienduizenden NRA-leden naar Houston zullen afreizen. Desondanks is de timing bijzonder slecht, nu de conferentie plaatsvindt met de bittere nasmaak van een bloedige schietpartij op een basisschool in Uvalde, dat slechts enkele honderden kilometers verderop ligt. Bij het drama kwamen negentien kinderen en twee schoolmedewerkers om het leven.

"Ons diepste medeleven gaat uit naar de families en slachtoffers van deze verschrikkelijke en slechte misdaad. Namens de leden respecteren wij de moed van de schoolmedewerkers, hulpverleners en iedereen die heeft geholpen", zo is te lezen in een statement op de website van de NRA.

De conferentie is dus omgeven met een zwarte rand, wat doet denken aan de conferentie in Colorado in 1999. Ook toen volgde het evenement kort op een bloedige schietpartij op een middelbare school. In Columbine High School werden twaalf leerlingen en een docent door twee medeleerlingen om het leven gebracht.

NRA wil wapenliefhebbers niet de schuld geven van schietpartij

Net als in 1999 lijkt de NRA zich na zo'n aanslag alleen maar stugger op te stellen. De toenmalige NRA-voorzitter zei destijds dat "verschrikkelijke gebeurtenissen" niet mogen leiden tot het grondwettelijk inperken van rechten.

Ook nu vinden veel NRA-prominenten dat het geen zin heeft om wapenliefhebbers de schuld te geven van de schietpartij in Uvalde. De NRA zelf spreekt op de website van een "daad van een eenzame, gestoorde crimineel".

De organisatie zegt tijdens de conferentie te zullen reflecteren op de gebeurtenissen en belooft zich verder in te spannen voor meer veiligheid op scholen.

Verschillende partijen trekken zich terug

Toch zijn er binnen de NRA mensen die het onverantwoord vinden om dit weekend bij de conferentie aanwezig te zijn. Verschillende prominente deelnemers hebben zich afgemeld. De drie muzikanten Don McLean, Larry Gatlin en Larry Stewart zouden optreden, maar hebben afgezegd vanwege de schietpartij in Uvalde.

Daarnaast heeft Greg Abbott, gouverneur van Texas, het evenement afgezegd omdat hij Uvalde dit weekend wil bezoeken. Hij was een van de acht sprekers en zal nu alleen nog een bijdrage aan de conferentie leveren in de vorm van een videoboodschap.

Ook de Texaanse wapenfabrikant Daniel Defense, dat het wapen van de schutter in Uvalde produceerde, heeft zich teruggetrokken. Een woordvoerder van het bedrijf liet aan Forbes weten dat het te kort na de schietpartij is waarbij een product van Daniel Defense "crimineel misbruikt" werd.

Daarnaast zullen twee Republikeinse parlementariërs, senator John Cornyn en afgevaardigde Dan Crenshaw, niet aanwezig zijn. Zij gaven "veranderingen in de agenda" als reden op.

Conferentie belangrijk in strijd om gouverneurschap Texas

De conferentie is een handig toneel voor Republikeinse politici om de wapenliefhebbers in hun achterban aan te spreken. Ook dit jaar is bijvoorbeeld voormalig president Donald Trump aanwezig, net als Ted Cruz, de Republikeinse senator namens Texas.

Beto O'Rourke, later dit jaar zijn Democratische uitdager voor het gouverneurschap, kondigde aan zich aan te sluiten bij een van de antiwapenprotesten tijdens het evenement. Volgens hem, en vele andere demonstranten, is de timing van de conferentie ronduit beroerd en zou het daarom niet door mogen gaan.

Verschillende groepen zullen buiten de congreslocatie in Houston gaan protesteren. Amerikaanse autoriteiten, waaronder de geheime dienst, hebben daarom veiligheidsmaatregelen genomen.