NU.nl vroeg jullie, onze bezoekers, onlangs te kiezen tussen twee nieuwsonderwerpen. Waar wilden jullie meer uitleg over lezen? Dat was het Deense asielbeleid, naar aanleiding van de problemen in de Nederlandse opvang. De aanpak in Denemarken staat bekend als een van de strengste van Europa. Hoe is dat precies geregeld?
De migratieaanpak van de Deense sociaaldemocratische minderheidsregering is er in feite op gericht om nul asielzoekers te hebben. Sinds de Europese vluchtelingencrisis in 2015 heeft de regering dat beleid alleen maar strenger gemaakt. Zo verkortte het land de vluchtelingenstatus van vijf naar twee jaar. Gezinshereniging is pas na twee jaar mogelijk.
Het Deense asielbeleid gaat in tegen de Europese richtlijnen rondom migratie en het vluchtelingenverdrag van de Verenigde Naties. Maar het land is net als andere EU-landen niet verplicht zich aan die richtlijnen te houden vanwege een zogeheten opt-out. Die geeft Denemarken de mogelijkheid om van de richtlijnen af te wijken.
Denemarken heeft verschillende soorten opvangcentra voor asielzoekers. Die zijn vooral gericht op het terugsturen van asielzoekers. Mensen van wie het asielverzoek is afgewezen, belanden in sobere terugkeercentra van waaruit ze het land moeten verlaten.
Denemarken vindt dat Syriërs kunnen terugkeren
Asielzoekers krijgen bij aankomst de vraag of ze contant geld of andere waardevolle bezittingen bij zich hebben met een waarde van meer dan 10.000 Deense kronen (omgerekend zo'n 1.344 euro). Als dat zo is, legt de Deense immigratiedienst beslag op het vermogen, zodat de asielzoeker meebetaalt aan de kosten van de opvang.
Het Deense asielbeleid wijkt ook af als het gaat om Syrische vluchtelingen. Volgens Denemarken is de Syrische hoofdstad Damascus en het omliggende gebied veilig. Sinds 2019 kunnen de Deense autoriteiten Syriërs terugsturen die vanwege de algehele veiligheidssituatie zijn gevlucht. Syriërs die vanwege een individuele reden een vergunning hebben, mogen blijven.
In praktijk kan Denemarken niemand uitzetten, omdat de regering geen diplomatieke banden heeft met Syrië. Dat betekent dat alleen vrijwillige terugkeer mogelijk is. Vluchtelingen van wie die verblijfsvergunning is ingetrokken, moeten wel naar een terugkeercentrum, waar geen werk of onderwijs is.
Regering wil opvang in Rwanda
Wie wel de erkenning als vluchteling krijgt en mag blijven, komt in een lange procedure terecht tot hij of zij statushouder is en zelfstandig ergens mag wonen. Met als risico dat iemand de eerste tien jaar alsnog teruggestuurd kan worden.
Verder nam het Deense parlement vorig jaar juni een wet aan die het mogelijk maakt asielzoekers buiten Europa op te vangen. Denemarken praat met Rwanda over mogelijke locaties, maar concrete afspraken met het Afrikaanse land zijn nog niet gemaakt. Het is niet bekend wanneer de wet in werking treedt.
