Veel schade door aanslagen in Rotterdam, bewoners voelen zich onveilig

• Remco Andringa

  redacteur Politie en Justitie

• Isa Huizing

  redacteur Binnenland

Rotterdamse woningcorporaties lijden tienduizenden euro's schade door de recente golf aanslagen op woningen. In de getroffen buurten is de impact groot, niet iedereen voelt zich meer veilig thuis. Het geweld hangt volgens de politie samen met de drugscriminaliteit.

De afgelopen maanden was het extreem onrustig in Rotterdam. Dit jaar telde de politie al ruim dertig incidenten met "excessief geweld": 9 beschietingen en maar liefst 23 aanslagen met explosieven.

Vaak waren sociale huurwoningen doelwit. Rotterdamse corporaties zeggen dat de schade duizenden tot tienduizenden euro's per aanslag bedraagt.

Woningcorporatie Hef Wonen kreeg dit jaar drie keer te maken met aanslagen in zijn complexen. In totaal was er schade aan zo'n 25 woningen. Op een van de adressen werd een portiek opgeblazen.

"Woningen zijn soms niet meer bewoonbaar, waardoor mensen langere tijd hun huis uit moeten, terwijl de aanslag bij de buren was", zegt bestuursvoorzitter Marieke Kolsteeg. "Dat is natuurlijk dramatisch."

Een van de getroffen complexen van Hef Wonen ligt in de wijk Bloemhof in Rotterdam-Zuid. Op een galerij van de flat ontplofte overdag een zwaar explosief. Onder bij de flat vond de politie drie niet-ontplofte pijpbommen (metalen buizen met explosief materiaal).

Meerdere bewoners moesten hun huis uit vanwege de onveilige situatie. Een omwonende die de explosie meemaakte, dacht eerst aan een aardbeving. Op drie verdiepingen van de flat vlogen de ruiten eruit.

Sommige mensen voelen zich sinds de aanslag niet meer veilig. "Als mijn zoon niet thuis is, ga ik bij mijn buurvrouw slapen", zegt een vrouw in de flat. "Ik hoop dat het nooit meer gebeurt."

Bijna een maand na de ontploffing hebben gedupeerde omwonenden nog altijd geen nieuwe ramen. Tegen hun kozijnen zijn houten platen gespijkerd. "Het tocht en het is ijskoud binnen", klaagt een man. Iemand anders vertelt dat in de huiskamer een stuk plafond naar beneden is gekomen.

Het huis waar de aanslag op was gericht, is dichtgetimmerd. Burgemeester Aboutaleb heeft het pand tijdelijk gesloten. Zolang de woning niet is vrijgegeven, mag daar niets worden gerepareerd. Voor de omwonenden zijn nieuwe ramen besteld, maar de levertijd is zes weken.

"Mensen worden hier nog dagelijks geconfronteerd met de gevolgen van de aanslag", ziet Marieke Kolsteeg van Hef Wonen op de galerij. "Beneden op straat staat een bord van de politie dat er getuigen worden gezocht. Dat geeft geen gevoel van veiligheid."

De achtergrond van de aanslag wordt nog door de politie onderzocht; de buurt houdt het erop dat er een verband moet zijn met drugshandel. Mogelijk waren familieleden van een crimineel het doelwit.

Inderdaad zijn volgens de politie bijna alle aanslagen op een of andere manier te herleiden tot drugscriminaliteit. Burgemeester Aboutaleb wijt de recente geweldsgolf aan opsporingssucces in de haven. "Zo'n 60 procent van de cocaïne in de haven wordt onderschept. Dan gaan criminelen elkaar verwijten maken."

Daarbij zijn steeds vaker argeloze familieleden doelwit. "Wat je nu ziet, is dat ze iemand proberen te pakken door opa, oma, zus of tante te intimideren met aanslagen. Dat is buitengewoon kwalijk en gevaarlijk."

Met extra politiesurveillance, cameratoezicht en een speciaal rechercheteam probeert Rotterdam het geweld onder controle te krijgen. De laatste twee weken is het inderdaad rustig gebleven, maar burgemeester Aboutaleb houdt rekening met nieuwe aanslagen.

"Tussen de drugsbaronnen met het grote kapitaal en de mensen die dit soort aanslagen uitvoeren, zitten soms wel tien lagen. Dat maakt het heel lastig om de verantwoordelijken te pakken te krijgen."

In de wijk IJsselmonde knalde dit jaar de voordeur kapot bij drie huurwoningen in hetzelfde buurtje. Opvallend genoeg hadden alle huizen hetzelfde huisnummer. Bewoners van twee adressen zijn ervan overtuigd dat zij slachtoffer zijn van een vergissing.

De politie merkt dat de vaak jonge daders inderdaad wel eens fouten maken en het verkeerde huis belagen. Of dat in dit geval ook zo is, kan de politie nog niet zeggen. Er zijn twee verdachten aangehouden, maar het onderzoek loopt nog.

Ook in IJsselmonde is een van de drie getroffen huizen tijdelijk gesloten door de burgemeester. Een buurtbewoner vertelt dat er ook kleine kinderen op het adres woonden. "Ze mochten nog wat spullen pakken en moesten toen met hun rugzakjes op vertrekken. Heel erg sneu."

Bij een woningsluiting ontbinden corporaties het huurcontract, maar de rechter bepaalt of er ook echt ontruimd mag worden. Bij kwetsbare bewoners is dat niet altijd het geval.

In Bloemhof in Rotterdam-Zuid zijn sommige bewoners resoluut na de aanslag in hun flat. "De mensen die doelwit waren hoeven hier niet meer terug te komen", zegt een van de omwonenden. "Voor mijn part slapen ze buiten."