Topscorer LeBron James is activist en ondernemer, maar toch vooral basketballer

Profiel

Basketbal Het puntenrecord van LeBron James in de NBA bevestigt de bijzondere status van de sterspeler van Los Angeles Lakers. De 38-jarige basketballer heeft in de afgelopen twintig jaar alle verwachtingen overtroffen.

Zijn zoons Bronny en Bryce hebben hun telefoon al in de hand als halverwege het derde kwart van de wedstrijd tussen Oklahoma City Thunder en Los Angeles Lakers de bal naar LeBron James wordt gepasst. Uit het publiek stijgt een kreet op die het midden houdt tussen hoop en verwachting. Zou het dan nu?

James staat met de rug naar de basket. Hij stuitert de bal een paar keer, de verdediger zit hem op zijn huid. Maar dan maakt hij een beweging naar voren, duwt de verdediger weg met zijn schouder en zet snel een stap terug, springt de lucht in, en werpt de bal subtiel – alsof hij de bal een aai geeft – in het net. Terwijl James terugloopt naar zijn eigen helft van het veld, ontploft het stadion. Hij heft zijn armen. Op de televisie schreeuwt de commentator: „James stands alone!”

Met een fade-away jumper brak LeBron James dinsdagavond een van de oudste en belangrijkste records in de Amerikaanse sportgeschiedenis: geen basketballer scoorde in zijn carrière meer punten dan hij. Op 38-jarige leeftijd brak James het record van 38.387 punten van Kareem Abdul-Jabbar uit 1984.

Het zat er al weken aan te komen. Amerikaanse media telden af op hun websites, in de app van de Noord-Amerikaanse basketbalcompetitie NBA stond al de hele week bovenaan een sectie die doorlinkte naar tientallen verhalen over James. De prijzen voor een kaartje voor de wedstrijd van dinsdag stegen tot ongekende hoogten: voor een stoel aan het veld betaalde je bijna 50.000 dollar. In het publiek zaten beroemdheden als Jay-Z, Usher en Denzel Washington. Zelfs James gaf een week geleden toe dat hij het record ging pakken: „Het is slechts een kwestie van tijd.”

Met het breken van het record bevestigde James nog maar eens zijn bijzondere status: hij is een topsporter die de hooggespannen verwachtingen aan het begin van zijn carrière niet alleen wist waar te maken, maar ook heeft overtroffen. As tiener werd James als zo’n groot talent gezien dat sportzender ESPN basketbalwedstrijden van zijn middelbare school live uitzond op nationale televisie. Tijdschrift Sports Illustrated zette hem als 18-jarige op de cover met als bijgaande tekst: ‘The Chosen One’ – de uitverkorene.

De basketballer uit Ohio was zich al jong bewust van de macht die hij had, dankzij de druk die op zijn schouders werd gelegd. Als 18-jarige besloot hij de gebruikelijke weg naar de NBA, via universiteitsbasketbal, over te slaan en direct prof te worden. Hij tekende bij Nike een contract voor tientallen miljoenen dollars. Van zijn beslissing een paar jaar later om zijn eerste team, Cleveland Cavaliers uit zijn thuisstaat, te verruilen voor Miami Heat maakte hij een heuse mediashow.

Die transfer werd hem niet in dank afgenomen door de fans in Cleveland, die zijn shirt op straat in brand stoken. In Florida won James wel de eerste twee titels in zijn carrière, in 2012 en 2013. Daarna ging hij terug naar Cleveland en bezorgde de stad in 2016 haar eerste kampioenschap in een van de grote sporten sinds 1964. „This is for you, Cleveland”, schreeuwde James in tranen uit na het winnen van de finale tegen Golden State Warriors. De laatste jaren speelt James voor Los Angeles Lakers, een van de bekendste en meest gelauwerde basketbalteams in de Verenigde Staten. Met de Lakers won James in 2020 zijn vierde NBA-titel.

Maar James verhuisde niet alleen naar Los Angeles om te basketballen. Hij gebruikte zijn populariteit om samen met een jeugdvriend een eigen entertainmentimperium uit te bouwen. Hij speelde in verschillende films en series, produceerde een eigen documentaire en een muziekalbum van rapper 2 Chainz en investeerde in verschillende bedrijven zoals het koptelefoonmerk Beats van artiest Dr. Dre. Dat de Lakers bij Hollywood om de hoek spelen, moet voor James een rol hebben gespeeld – hij neemt zijn beslissingen altijd weloverwogen.

In de tweede helft van zijn carrière, nadat de eerste titels waren gepakt en zijn status de basketbalsport was ontstegen, heeft James zijn stem steeds vaker activistisch ingezet. Hij sprak zich regelmatig uit tegen racisme en politiegeweld tegen zwarte Amerikanen. Ook politiek is hij uitgesproken. Hij noemde president Donald Trump een „bum”, wat zich het beste laat vertalen als zwerver, en hij verweet hem het land te verdelen. Ook sprak hij zich uit voor abortus, nadat het Hooggerechtshof de uitspraak in ‘Roe vs. Wade’ had vernietigd.

Deze activiteiten naast het veld bleven echter bijzaken voor James. Hij is en blijft basketballer, een die zich in de afgelopen twintig jaar ontwikkelde van een snelle topscorer tot een complete spelmaker; met zijn 2 meter 6 en 113 kilo kan hij op elke positie uit de voeten. Als James eenmaal op snelheid is, is hij nauwelijks af te stoppen door zijn kracht, techniek en beweeglijkheid.

Toen James in een van de vele interviews die hij de afgelopen weken gaf, werd gevraagd naar zijn signature move, wist hij het niet. Abdul-Jabbar had zijn beroemde sky hook, een schot met één hand, en Michael Jordan dunkte zo’n beetje vanaf de vrijeworplijn. Na wat nadenken kwam James tot de conclusie dat hij zijn hele carrière hard had gewerkt om vooral geen zwakke punten in zijn spel te hebben.

Dat hij nu de meeste punten ooit heeft gemaakt, heeft James ook te danken aan zijn onverwoestbaarheid en consistentie. In zijn eerste seizoen maakte hij gemiddeld twintig punten per wedstrijd, daarna kwam zijn gemiddelde nooit meer onder de 25. James wist in zijn carrière ernstige blessures te voorkomen door zijn lichaam goed te verzorgen. Overal waar hij speelde, gold hij als voorbeeld voor de rest van het team door zijn toewijding en inzet. Zelf verwacht James nog een aantal jaar te spelen en het puntenrecord verder aan te scherpen – de magische grens van veertigduizend komt dan in zicht.

Het bijzondere is dat James zichzelf nooit als pure scorer heeft gezien. Op de middelbare school speelde hij in een vriendenteam en genoot hij ervan met mooie passes zijn ploeggenoten te laten scoren. Die mentaliteit heeft hij zijn hele carrière volgehouden. Op de ranglijst van meeste assists staat James vierde.

Tekenend waren de woorden van James na afloop van alle huldigingen dinsdag. Ruim een kwartier werd de wedstrijd stilgelegd: op het veld sprak NBA-directeur Adam Silver hem toe en James kreeg van de 75-jarige Abdul-Jabbar symbolisch een bal overhandigd. Op sociale media stroomden de felicitaties binnen, onder meer van president Joe Biden, die niet aanwezig kon zijn omdat hij zijn jaarlijkse State of the Union gaf, en van tientallen (oud-)sporters en beroemdheden van over de hele wereld. Nadat alle bobo’s en familieleden van James het veld weer hadden verlaten, voegde James zich bij zijn teamgenoten op de bank en zei: „Now let’s win this game”.

Een reportage uit oktober 2020: LeBron James is bijna groter dan Los Angeles Lakers

Dat lukte niet: Oklahoma Thunder won met 130-133. Het was exemplarisch voor de Lakers van dit seizoen: de uitslagen zijn wisselvallig en het is maar de vraag of het team de play-offs haalt. Tot frustratie van James, die nog altijd een van de beste spelers van de NBA is en jaagt op meer kampioenschappen. Michael Jordan won zes titels, een feit dat vaak gebruikt wordt in de discussie over wie de beste basketballer aller tijden is.

James heeft altijd ontkend dat het hem om die eer te doen is. Winnen met het team is voor hem het belangrijkste , records zijn daar een gevolg van. Zelf heeft James nog één doel: samen met zijn zoon Bronny (18) op het veld staan. Volgend seizoen zou dat al kunnen gebeuren als Bronny, net als zijn vader, besluit direct prof te worden.

James Junior is in ieder geval net zo ambitieus als zijn vader, bleek na afloop van de wedstrijd dinsdag. Terwijl ze met zijn drieën in de kleedkamer zaten, werd Bronny en Bryce (15) gevraagd of ze dachten dat ze het puntenrecord van hun vader konden breken. Terwijl James met een glimlach toekeek, wees Bronny naar zijn broer en zei: „We worden nummer twee en drie.”