Top van het kabinet praat vrijdag verder over verkiezingsuitslag

Topberaad Donderdagavond vond een tweede overleg plaats over hoe het kabinet verder gaat na de verkiezingsnederlaag bij de Provinciale Statenverkiezingen. Het was een “goed gesprek”, volgens premier Rutte.

De top van het kabinet praat vrijdag door over de verkiezingsuitslag. Premier Rutte toont zich optimistisch na het topberaad: „Ik denk dat we er uit kunnen komen.” Er komt een kabinetsbrief waarin ‘verbetering op belangrijke dossiers’ wordt beloofd, maar het blijft onduidelijk wanneer die komt en hoe concreet de boodschap wordt.

Donderdagavond vond een tweede overleg plaats over hoe het kabinet verder gaat na de verkiezingsnederlaag bij de Provinciale Statenverkiezingen. Het was een „goed gesprek”, vertelt premier Rutte (VVD), waarover hij verder niets te melden heeft. Er wordt morgen verder gepraat, vertelt hij.

Dat laatste is ook de boodschap van Sigrid Kaag (D66), Carola Schouten (ChristenUnie) en Wopke Hoekstra (D66). Over hoe het staat met de kabinetsplannen over ‘verbetering’, een belofte die Rutte na het eerste overleg deze week deed, laat ook geen van de vicepremiers iets weten na afloop.

De enorme verkiezingswinst van BBB is een ‘signaal van bezorgde kiezers,’ zei premier Rutte eerder deze week al. Het kabinet heeft zich voorgenomen die bezorgde kiezers tegemoet te komen. Maar hoe precies, dat is nog altijd niet duidelijk.

„Het gaat om ‘meer dan puntjes op de i zetten”, zei staatssecretaris Marnix van Rij (CDA) al voorafgaand aan de bespreking. Ook vicepremier Carola Schouten (ChristenUnie) ziet dat er grote uitdagingen op tafel liggen voor het kabinet, en dat de vier partijen die daar uit moeten komen „allemaal onze eigen visies hebben over hoe je de grote vraagstukken aanpakt”.

Premier Rutte kwam dinsdag al bijeen met de vicepremiers van CDA, D66 en de ChristenUnie om over het vervolg van de verkiezingsnederlaag bij de Provinciale Statenverkiezingen te praten. Daar beloofde hij na afloop dat het kabinet gaat werken aan ‘verbetering op grote dossiers’ waar Nederlanders zich zorgen om maken.

Lees ook: Hoe de overwinning van BBB als een schaduw over Rutte IV hangt

Over wat dat precies betekent, stuurt het kabinet een brief naar de Tweede Kamer. Duidelijk is dat de kabinetstop niet alleen praat over het stikstofbeleid, maar ook over de afhandeling van de toeslagenaffaire en de gedupeerde Groningers. Die brief is door de secondanten van de kabinetstop voorbereid, en wordt waarschijnlijk vrijdag in de ministerraad besproken.

Waarschuwing uit Brussel

Een paar uur voordat de ministers bijeenkwamen op het ministerie van Algemene Zaken, kwam er nog een waarschuwing uit Brussel: de stikstofuitstoot moet in Nederland verminderd worden volgens plan, een vertraging wordt niet geaccepteerd. Dat gaf Eurocommissaris Virginjus Sinkevičius te kennen aan stikstofminister Christianne van der Wal in een brief die via RTL Nieuws naar buiten kwam. Van der Wal liet daarop weten het ‘vervelend’ te vinden dat de brief is gelekt, maar heeft zich er inhoudelijk nog niet over uitgelaten. Ze „is het nog aan het bestuderen”.

De boodschap uit Brussel is ook aangekomen bij de kabinetstop die donderdagavond bijeen is, al worden er verschillende interpretaties aan gegeven. „Ja”, zegt premier Rutte achteraf, „die brief heb ik nog niet kunnen lezen”. De brief is nauwelijks langer dan een kantje. Staatssecretaris Marnix van Rij (CDA) merkt op dat het „juridisch allemaal ingewikkeld ligt” en wil er „geen snelle conclusies aan verbinden”.

Voor ambtscollega Hans Vijlbrief (D66) is het minder ingewikkeld: „de brief uit Europa is er gewoon”, en „zegt heel duidelijk iets over wat Europa van ons verlangt”. Vicepremier Carola Schouten (ChristenUnie) „moet de brief uit Brussel nog lezen” maar zegt wel: „We weten dat de opgaven voor stikstof groot zijn, en dat we dit moeten doen met draagvlak”. Ze verwijst naar het Landbouwakkoord waar haar partijgenoot Adema (landbouwminister) aan werkt.

Vicepremier Sigrid Kaag (D66) benadrukt voorafgaand aan het beraad dat er méér op tafel ligt dan stikstof. Het gesprek moet volgens haar gaan „Over de bredere duiding en analyse van het recente rapport van het Sociaal Cultureel Planbureau, en het recentere nieuws over de regio”.

Of het gesprek daar ook over ging, is niet bekend.