Siemon de Jong neemt afscheid van Taarten van Abel: 'Succes dankzij hem'

Sinds 2003 heeft De Jong al zo'n driehonderd keer een taart gebakken voor een speciaal persoon. Het ging de afgelopen twintig jaar tijdens het bakken over leven met een depressieve vader of autistische moeder. Maar ook over wonen in een pleeggezin of asielzoekerscentrum en over opgroeien met veel broertjes en zusjes of met een eeneiige tweeling.

Van Gelder is niet alleen bedenker van het kinderprogramma, ze is ook de producent en regisseur. "Ik wilde een plek creëren waar elk kind van droomt, een soort suikerparadijs. Maar het moest ook een fijne, veilige plek zijn waar je als kind een persoonlijk verhaal kan delen. Ik vond het daarbij belangrijk dat een kind er in de montage altijd gunstig uitkwam. Ook als het iets lelijks heeft gedaan of ergens spijt van heeft."

De gesprekken die De Jong heeft met de kinderen zijn bijzonder openhartig en gaan vrijwel altijd over heftige onderwerpen. Het is voor de kijker thuis dan ook moeilijk voor te stellen dat daar vier of vijf crewleden omheen staan. "Voor die kinderen kan dat overweldigend zijn", zegt Van Gelder, die nog steeds bij het programma betrokken is. "Maar zodra ze aan de slag gaan met knutselen en kneden, zijn ze niet meer met de omgeving bezig."

Er gaat een hoop vooraf aan de opnames van de gesprekken. "Eerst is er een paar keer contact met de ouders van de kinderen, zodat de bedoeling van het programma helder is. Voordat de opnames starten, is al bekend waar het gesprek over zal gaan. De ouders moeten daar namelijk toestemming voor geven", legt Van Gelder uit. De ouders moeten er ook mee instemmen dat zij niet bij de opnames aanwezig zijn. "Een kind moet open en vrij kunnen vertellen. Dat werkt niet als de ouders toekijken."

Toen Van Gelder twintig jaar geleden op zoek was naar een presentator voor het programma, sprak ze met verschillende bakkers en een chocolatier. "Taarten van Abel draait niet om de bakker, maar om het kind. Maar je wil natuurlijk wel een presentator met persoonlijkheid. Toen ik Siemon sprak, wist ik meteen dat hij de juiste persoon was. Hij wás Bakker Abel. Hij had een bepaalde flair én hij maakte de gekste en wildste taarten." De Jong had op dat moment zijn eigen banketbakkerij in Amsterdam.

Het programma is nog altijd zeer geliefd bij de kijkers. Hoe verklaart Van Gelder het succes van Taarten van Abel? "Dat is zeker te danken aan Siemon, die altijd volstrekt zichzelf is. Maar net zo belangrijk zijn de kinderen", zegt het brein achter het programma. "De kinderen moeten een hele aflevering kunnen dragen. Daarom zoeken we elk seizoen naar deelnemers die kunnen reflecteren en zich goed kunnen uitdrukken. Niet elk kind is een goede verhalenverteller."

Veel van de kinderen melden zichzelf aan voor het programma. Dat zijn volgens Van Gelder kinderen uit alle lagen van de bevolking. "Maar die hebben niet altijd een goed verhaal. Daarom gaat de redactie ook actief op zoek naar deelnemers. We vinden ze op de scholen waar we mee samenwerken, maar we zoeken ook via sportverenigingen en geloofsgemeenschappen door het hele land."

Een favoriete aflevering kiezen, wil Van Gelder niet. "Sommige hebben mij aan het lachen gemaakt, andere aan het huilen. Wat ik indrukwekkend vind, is dat er kinderen zijn geweest die het programma hebben gebruikt om klasgenoten te vertellen over een bepaalde kwestie in hun leven. Zo was er een aflevering van een kind met een vader in de gevangenis en een over een vader die zichzelf van het leven beroofde. Die afleveringen zijn in de klas van de deelnemende kinderen vertoond, waarna de leerkracht daarover heeft gepraat met de kinderen."

Over de toekomst van het populaire jeugdprogramma wil Van Gelder niet te veel zeggen. "Daar is het te vroeg voor." Wel laat de tv-producent en regisseur weten dat de VPRO ervoor openstaat om het programma door te zetten. "Maar het is de NPO die daar uiteindelijk over beslist." Bij Van Gelder hebben zich in ieder geval al meerdere geïnteresseerden gemeld als de nieuwe Bakker Abel.