Ruim drie dagen na de verwoesting van de Kachovkadam in Oekraïne is er meer informatie naar buiten gekomen over de explosie die de dam vermoedelijk heeft verwoest.
Zo meldt de Noorse seismologische dienst Norsar dat gegevens van meetstations in Roemenië en Oekraïne - op zo'n 500 en 600 kilometer van de dam - hinten op een krachtige explosie rond 02.54 uur lokale tijd in de nacht van maandag op dinsdag. Die tijd en plaats vallen volgens Norsar samen met de eerste berichten over het instorten van de dam.
Ook Amerikaanse spionagesatellieten hebben via infraroodcamera's een explosie waargenomen kort voor de ineenstorting van de Kachovkadam, meldt The New York Times. De krant schrijft verder op basis van anonieme bronnen dat de VS vermoedt dat Rusland achter de actie zit, maar dat hard bewijs daarvoor ontbreekt.
Amper bewijs
Eerder zeiden experts van de Amerikaanse oorlogsdenktank Institute for the Study of War ook al te denken dat Rusland achter de verwoesting zit op basis van het beschikbare bewijs, de belangen en retoriek. Zekerheid is er alleen niet, benadrukten de experts.
De Oekraïense geheime dienst SBU wees vandaag wel nadrukkelijk met de vinger naar Rusland. De dienst deelde een audioclip van 1,5 minuut, waarin een telefoongesprek tussen twee Russische militairen te horen zou zijn. De mannen praten over de verwoeste dam en zeggen dat een Russische "sabotagegroep" achter de actie zit, maar dat de schade groter was dan beoogd.
Het audiofragment kan niet onafhankelijk worden geverifieerd, schrijft persbureau Reuters. Rusland beschuldigt Oekraïne juist van het vernietigen van de dam, zonder daarover overigens bewijs te leveren. De dam was in Russische handen toen die werd verwoest.
Enorme gevolgen
De dambreuk bij Cherson heeft enorme gevolgen voor de regio. Zo staat er een groot gebied onder water en ontspint zich een ecologische catastrofe waarvan nog niet eens duidelijk is hoe groot de omvang is. Oekraïne noemde de verwoesting daarom de grootste milieuramp in Europa sinds de kernramp van Tsjernobyl in 1986.
Zowel Rusland als Oekraïne heeft doden en tal van evacuaties gemeld. De ramp heeft ook gevolgen voor de kerncentrale in Zaporizja. De kerncentrale wordt gekoeld met water uit het stuwmeer in de Dnjepr, dat door de verwoesting van de dam nu is leeggelopen.
Atoomagentschap IAEA zegt dat er in een alternatief koelwaterreservoir nog genoeg water zit voor enkele maanden. Daarna zal het bijgevuld moeten worden. IAEA-chef Grossi riep de strijdende partijen met klem op het inmiddels cruciale noodreservoir met rust te laten.
