Recensieoverzicht The Banshees of Inisherin: 'Kalm en droef tegelijk'

"Het is 1923 en op het vasteland woedt een burgeroorlog. (...) Maar op déze geïsoleerde plek met een handjevol winkels, een kerkje en wat schapen, valt bar weinig te beleven. Pádraic moet het op dit eiland langs de Ierse kust qua gezelschap verder hebben van zijn zus Siobhán, de labiele dorpsgek Dominic en huisezel Jenny. Hij blijft wanhopig proberen weer bij Colm in de gratie te vallen. Of dat nou zo'n goed idee is?"

"Het lijkt allemaal te mager om een complete speelfilm mee te vullen, maar het weergaloze The Banshees of Inisherin verricht wonderen met dit uitgangspunt. Vooral wanneer toch meer duidelijk wordt waarom Colm zo plotseling de stekker uit hun vriendschap trok. Hij wil zich in deze uitzichtloze wereld meer toeleggen op zijn muzikale talent. Misschien zijn vioolspelen en componeren wel een ticket naar een bruisender leven. De ambitieloze Pádraic zit dat alleen maar in de weg."

"Als de humor langzaam vervaagt, blijft een knagend gevoel van eenzaamheid en verlangen over. En dan komen er ineens wezenlijke vragen bovendrijven. Is het kunst dat het leven uiteindelijk echt de moeite waard maakt? Mag je daar een vriendschap voor in de plomp gooien? Is Pádraic een held, omdat hij menselijke interactie verkiest boven alles? Of is het een naïeveling die zijn tijd verkwanselt?"

"McDonagh baseerde The Banshees of Inisherin op een onuitgevoerd toneelstuk. Tussen 1996 en 2001 schreef hij er meerdere die plaatsvonden op de Araneilanden in de monding van de Baai van Galway. Omdat McDonagh een gevierd toneelschrijver is die precieze dialogen schrijft, dreigt het misverstand dat zijn werk niet filmisch is."

"Zo draaide hij op locatie op Inishmore en het iets ruigere eiland Achill, waardoor de film er buitengewoon fraai uitziet. Hij grapte dat hij 'de mooiste Ierse film ooit' wilde maken, en dat is goed gelukt. De (soms barre) schoonheid van de omgeving zorgt bovendien voor een contrast met de inhoud, waarin mishandeling en mentaal en fysiek geweld steeds prominenter worden."

"McDonagh houdt deze burgeroorlog klein, ergens ver weg op de achtergrond. Toch gaat The Banshees of Inisherin er uiteindelijk over. Dat dit slechts geïmpliceerd wordt, spreekt erg voor deze in alle opzichten sublieme film. Het gaat over het onvermogen verschillen te overbruggen, over misverstanden en triviale incidenten die gierend uit de hand lopen. Die zijn helaas van alle tijden."

"Zo zangerig als de titel klinkt, zo melodieus is ook het 'feckin' gevloek tussen vrienden Pádraic en Colm op het fictieve Ierse eiland Inisherin anno 1923 (spreek uit Inisjèrin). Het donkerkomische ondergangsverhaal over twee mannen, waarvan de ene helft plotseling besluit dat hun jarenlange vriendschap voorbij is en de ander dat weigert te accepteren, heeft deze week maar liefst negen Oscar-nominaties in de wacht gesleept."

"The Banshees was niet zo'n knaller geworden zonder acteurs Colin Farrell en Brendan Gleeson. Weinig andere acteurs kunnen Colms kalme onverzettelijkheid zo raak op het scherm krijgen als Gleeson. Farrell laat z'n personage even scherp als geloofwaardig evolueren van een veel te aanhankelijke vriend (...) naar een verbeten vijand. Tussen alle pijn en duistere humor door klinken de Ierse zinnen die ze naar elkaars hoofd slingeren even onverbiddelijk als de tientallen meters hoge kustlijn van Inisherin."

"De premisse van The Banshees of Inisherin is zo concreet en afgemeten als het landschap waarin de film zich afspeelt, en al net zo verraderlijk. Gevoelens laten zich in het oeuvre van de Engels-Ierse schrijver en regisseur Martin McDonagh niet zomaar met woorden afdekken. (...) Achter Colms nuchtere uitspraak gaat een diepe existentiële crisis schuil, zo blijkt wanneer Pádraic bij zijn voormalige drankgenoot op uitleg blijft aandringen. Vervolgens lukt het hem niet om Colm met rust te laten, zelfs niet wanneer Colm dreigt om na iedere volgende contactpoging een van zijn eigen vingers af te snijden."

"Zodoende wordt The Banshees of Inisherin een zwart-komische, sensitieve afdaling langs de kliffen van de menselijke genegenheid. Een aangrijpende film ook, bijzonder kalm en droef tegelijk, wat in flinke mate te danken is aan het fantastische, ingetogen samenspel van Farrell en Gleeson. De acteurs (...) maken in een mum van tijd tastbaar hoe innig de vriendschap van hun personages ooit was, hoe goed ze elkaar kennen of dachten te kennen, en hoe groot de leegte is waarin ze nu achterblijven."