Een grote muurschildering uit 1985 in Haarlem krijgt door een nieuwe muurschildering een tweede leven. Het oude werk vraagt aandacht voor de rechten van de mens. Door de vervaagde tekst onder de schildering wisten velen niet waar het werk voor stond. Dat is nu anders, onder andere door het nieuwe werk van kunstenaar Piet Zwaanswijk.
Kunstenaar en Haarlemmer Piet Zwaanswijk heeft aan de hand van een foto uit 1985 zijn nieuwe muurschildering gemaakt in een fietsenstalling aan het Doelenplein. Op de foto is te zien hoe vier kunstenaars werken aan een grote muurschildering net buiten de fietsenstalling.
"Ik heb de makers van de muurschildering hierbuiten geschilderd. Daarbij heb ik een foto gebruikt van Luc van de Lagemaat. Deze foto vond ik het meest geschikt. De kunstenaars nemen afstand en bekijken hun werk. Dat vind ik mooi."
Ronald Ruseler was in 1985 een van de vier kunstenaars die de grote muurschildering heeft gemaakt. Hij is blij dat zijn werk nu door Piet Zwaanswijk nieuw elan krijgt. "Samen met Erik Prins en Jan Willem Post en de Chileen 'Gaby' heb ik de muurschildering toen gemaakt. Vooral die laatste speelde een belangrijke rol in het werk."
Dictatuur
'Gaby' (zijn echte naam is niet bekend) was in de jaren tachtig de dictatuur onder leiding van Pinochet in Chili ontvlucht. Tegenstanders van dat regime werden gemarteld en vermoord. Gaby was actief bij de schildersbeweging Brigada Ramona Parra, die voor de vrijheid van mensen was. Na zijn vlucht is hij door Amnesty International opgevangen en heeft hij met de kwast actie gevoerd.
In ballingschap maakte hij op meerdere plekken in Europa schilderingen die aandacht vroegen voor de vrijheid van de mens. Via via kwam hij ook in contact met de kunstenaars in Haarlem.
"Het gaat om de boodschap van Amnesty", zegt Ruseler. "Je ziet een hoofd waarvan de mond wordt dichtgehouden en een hoofd in allerlei martelpraktijken. Het lichtgevende figuurtje, geheel in de stijl van Brigada Ramona Parra, probeert zich te bevrijden van de storm in zijn hoofd."
De 72-jarige Haarlemmer is blij dat het werk 37 jaar na dato een boost krijgt. "Eigenlijk komt dat wel heel goed uit. Want de aandacht voor rechteloosheid, de afschuw voor oorlog en de kwelling die mensen moeten ondergaan is nog steeds pijnlijk actueel. Het werk van Amnesty is noodzakelijker is dan ooit. Dit is echt een monument voor Haarlem."
Vijfhoek Kunstroute
Zaterdag schildert Ruseler om 15.30 uur de verloren tekst 'Amnesty International 1985' opnieuw op de buitengevel. Hierbij zullen naast Piet Zwaanswijk ook de drie kunstenaars uit 1985 zijn.
"Gaby zal er niet bij zijn met hem ben ik het contact verloren. Ik ben nog wel eens in Chili geweest en heb hem proberen te vinden, maar dat is niet gelukt", aldus Ruselaar.
De hele Vijfhoek Kunstroute wordt vanavond rond 20.00 uur feestelijk geopend in de Nieuwe Kerk in - hoe kan het ook anders - de Vijfhoek en duurt tot zondag.
