Door Afran Groenewoud
Het Suriname Museum heeft het ontwerp gekregen dat de Surinaamse kunstenaar Erwin de Vries (1926-2018) had ingezonden om een beeld te mogen maken van de Surinaamse vrijheidsstrijder Anton de Kom (1898-1945). Dat laten de initiatiefnemers van het museum weten aan NU.nl.
Het ontwerp van De Kom's beeld is gemaakt van het kwetsbare aluminiumcement. Daarom zit het in een speciale mal van hout. Het ontwerp is een gift van de dochters van De Vries.
De oudste dochter van De Vries, Gudrun, vindt van alle werken van haar vader juist het ontwerp van het beeld van De Kom passend als gift. "Een historisch belangrijk persoon als De Kom past bij het Suriname Museum", zegt ze tegen NU.nl. "Bovendien: mijn vader's ontwerp werd dan wel niet uitgekozen, maar het blijft een mooi beeld."
De inzending van De Vries kreeg uiteindelijk een andere bestemming. Het bronzen afgietsel van het ontwerp werd aangekocht door de Anton de Kom Universiteit in de Surinaamse hoofdstad Paramaribo.
De schilder en beeldhouwer De Vries is een van de bekendste Surinaamse beeldend kunstenaars. Hij is bekend van borstbeelden van onder meer voormalig premier Joop den Uyl, oud-voetballer Clarence Seedorf en cabaretier Toon Hermans.
Ook ontwierp de koninklijk onderscheiden beeldend kunstenaar op verzoek van het kabinet het Nationaal Monument Slavernijverleden dat sinds 2002 in het Oosterpark in Amsterdam staat. Ieder jaar wordt daar op 1 juli het einde van de slavernij herdacht.
Winnende beeld De Kom was omstreden
Medeoprichter Vincent Soekra van het Suriname Museum zegt vereerd te zijn met de gift. "De Vries is een van de grootste Surinaamse kunstenaars. De geschiedenis kleeft ook aan dit ontwerp."
Vooral in de Surinaams-Nederlandse gemeenschap ontstond in 2006 rond de onthulling van het winnende beeld op het Anton de Komplein veel ophef. De ontwerpster, beeldend kunstenares Jikke van Loon, zou geen binding hebben met de Surinaamse koloniale geschiedenis.
Bovendien had Van Loon De Kom naakt afgebeeld, om zijn kracht en onverzettelijkheid te benadrukken. Maar de vrijheidsstrijder en verzetsheld, die in de Canon van Nederland opgenomen is, stond juist bekend om zijn verzorgde kleding.
De selectieronde voor het beeld van De Kom was in 2005 uitgeschreven omdat de gemeente Amsterdam een beeld van de vrijheidsstrijder wilde op het naar hem vernoemde plein in Amsterdam Zuidoost. Een onafhankelijk onderzoek concludeerde in 2007 dat de selectieprocedure niet deugde.
Het Suriname Museum, dat nog in oprichting is, opent zijn deuren op 1 juli. Het is op die dag precies 150 jaar geleden dat de slavernij in Suriname ook in de praktijk stopte.
