Door Joost ter Bogt
Nederland heeft vrijdag, samen met vijf andere landen, de eerste stap gezet voor een verbod op PFAS in de Europese Unie. Samen met Denemarken, Duitsland, Noorwegen en Zweden diende Nederland een zogenoemd restrictievoorstel in bij het European Chemicals Agency (ECHA) in Helsinki. Maar wat daar precies in staat, weten we niet.
PFAS is een verzamelterm voor duizenden stoffen die gebruikt worden in onder meer kleding en antiaanbakpannen. Ze worden heel langzaam afgebroken in het milieu en zijn soms schadelijk voor de natuur. Ook kunnen ze schadelijk zijn voor de mens.
Al in 2019 nam Nederland het initiatief voor een verbod op de stoffen. Dat Nederlandse voorstel kreeg toen steun van de Milieuraad in Brussel. "Ik vind dat we de kraan voor PFAS moeten dichtdraaien", zei de toenmalig minister voor Milieu en Wonen Stientje van Veldhoven erover. "Het teflonlaagje is misschien handig in een pan, maar tegelijkertijd breken deze stoffen nooit meer af in ons milieu en kunnen ze schadelijk zijn voor onze gezondheid."
De precieze inhoud van het voorstel van vrijdag is nog niet openbaar gemaakt. Dat gebeurt 7 februari, meldt de ECHA. Voor welke toepassingen van PFAS het verbod dus precies gaat gelden, is niet bekend. PFAS wordt naast antiaanbaklagen ook gebruikt voor bijvoorbeeld contactlenzen en medicijnen. Of in het voorstel ook staat dat het voor dat soort toepassing verboden moet worden, is niet duidelijk.
Om tot het voorstel te komen is wetenschappelijke literatuur geraadpleegd en informatie ingewonnen bij verschillende bedrijven, overheden en organisaties. Als het voorstel openbaar is, volgt de volgende ronde. Iedereen kan het dossier dan inzien en inspraak hebben. Ook kunnen partijen aanvullende informatie aanleveren. Een nieuw advies van het ECHA volgt daarna.
Als laatste stelt de Europese Commissie op basis van dat advies van de ECHA ook weer een advies op. Daarover moeten alle Europese lidstaten stemmen. Als die dat in meerderheid doen, treedt het verbod in werking. Het is niet duidelijk wanneer dat gaat gebeuren.
