Boete voor gemeente Tilburg en NedTrain voor blootstellen mensen aan chroom-6

Rechtszaak De rechter nam het de gemeente en NedTrain kwalijk dat zij hun zorgplicht naar medewerkers verzaakt hebben. Daardoor werkten honderden mensen jarenlang onder gevaarlijke omstandigheden.

De gemeente Tilburg en NedTrain moeten ieder een boete betalen van 250.000 euro voor het blootstellen van mensen aan het kankerverwekkende chroom-6 tijdens een werkplaatsproject. Dat heeft de rechtbank in Rotterdam woensdagmiddag besloten. De rechter sprak van een „onaanvaardbaar gezondheidsrisico”.

Het Openbaar Ministerie had de zaak aangespannen tegen NedTrain, het onderhoudsbedrijf van de NS, en de gemeente Tilburg. Zij lieten namelijk jarenlang mensen met een bijstandsuitkering op een werkplaats oude treinen schuren, waar nog verf met chroom-6 op zat. Die gevaarlijke stof kan meerdere vormen van kanker en andere gezondheidsklachten veroorzaken. Bij het werk werden geen behoorlijke voorzorgsmaatregelen genomen om de gezondheid van de circa achthonderd medewerkers te beschermen.

Lees ook: Duizenden NS-werknemers waarschijnlijk blootgesteld aan chroom-6: ‘wie werk weigerde, werd vervangen’

De gemeente Tilburg had de rechter opgeroepen de zaak niet-ontvankelijk te verklaren. De Brabantse gemeente erkende dat de slachtoffers zijn blootgesteld aan chroom-6, maar stelde dat Tilburg daar niet strafrechtelijk voor vervolgd kon worden. Volgens de raadsman trad Tilburg niet op als werkgever, maar werd dit geheel aan re-integratiebedrijf tROM overgelaten. Ook zouden in de jaren dat de zaak speelde, 2004 tot en met 2010, de gevaren van chroom-6 niet algemeen bekend zijn geweest.

Daar ging de rechter woensdag niet in mee. De rechtbank achtte het nalatig dat Tilburg noch NedTrain, „anders dan een enkel asbestonderzoek, nooit enig onderzoek [hebben] laten verrichten naar de mogelijke risico’s van de blootstelling aan de verfstof en het schuurstof, terwijl ook toen al algemeen bekend was dat in oude verf gevaarlijke stoffen zouden kunnen zitten.” De rechter stelde dat de twee instanties „ernstig tekort geschoten [zijn] in hun zorgplicht tegenover de deelnemers aan het project” en de gevaarlijke situatie veel te lang heeft laten voortduren.

Verjaard?

Tilburg beweerde voorafgaand aan de zitting dat de zaak mogelijk verjaard was. Dat geldt inderdaad voor de eerste jaren, maar het OM stelde dat dit niet geldt voor de jaren 2009 en 2010. Alleen de misstanden uit die jaren stonden woensdag dan ook voor de rechter. NedTrain voerde eerder aan onschuldig te zijn en wees voor de verantwoordelijkheid naar de gemeente Tilburg.

Het OM stelde dat de bijstandsgerechtigden afhankelijk waren van de gemeente, die hun uitkering kon stopzetten als zij hun mond opentrokken. Volgens de officier van justitie was er derhalve sprake van een angstcultuur. Mensen durfden geen bezwaar te maken tegen de werkomstandigheden. Eerder werd al door de gemeente en NedTrain schadevergoedingen aan de oud-medewerkers uitgekeerd.