Vrijwel alle Amsterdamse basisschoolleerlingen hebben sinds de lockdown een achterstand opgelopen op het gebied van taal en rekenen. Dat blijkt uit onderzoek van de gemeente. Het negatieve effect is het grootste bij leerlingen in groep 8 en bij kwetsbare leerlingen. Vooral de ontplooiing van leerlingen die op de drempel van de middelbare school staan baart zorgen. 'We kunnen het ons niet veroorloven om deze kinderen niet volledig hun talenten te laten ontplooien.'

Luister terug | Basisscholen moeten vanaf juni weer volledig open
De hoop was dat de achterstand van zes weken thuisonderwijs met wat extra ondersteuning wel ingelopen kon worden, zegt Petra van Haren, voorzitter van de Algemene Vereniging van Schoolleiders. Maar dat bleek ijdele hoop, en niet alleen doordat die extra ondersteuning grotendeels uitbleef. 'We raken aan een dieperliggend vraagstuk dat zich vooral in grote steden voordoet: vaak kan er van huis uit niet veel ondersteuning worden geboden.'
Lees ook | Universiteiten en hogescholen bieden maximaal 30 procent fysiek onderwijs
En de speciale rol die de scholen daar structureel in spelen is lastiger in te vullen als veel leerlingen niet de noodzakelijke toegang tot ICT hebben. 'Dat maakt het zeker in een grootstedelijk gebied als Amsterdam echt tot een vraagstuk en dat neemt toe: we hebben nog steeds structurele tekorten én we kampen nog met de coronacrisis. Daardoor zitten leerlingen en leraren thuis op testresultaten te wachten en is de kwaliteit van onderwijs nog altijd niet wat die moet zijn.'
Achteruitgang
Marjolein Moorman, wethouder Onderwijs in Amsterdam, ziet ook dat eigenlijk alle leerlingen achteruit zijn gegaan, maar met name de kinderen die van huis uit minder meekrijgen. 'Voor een school die dicht gaat is het toch veel ingewikkelder om op afstand onderwijs te geven. Gelukkig zijn de scholen weer open, maar er is wel een enorme achterstand ontstaan. Destijds heeft iedereen ook al enorm zijn best gedaan, maar onderwijs op afstand blijkt toch niet de beste methode.'
Luister terug | Maakt thuisonderwijs een comeback?
Een ding is duidelijk geworden uit de lockdown in het voorjaar, zegt Moorman: scholen zijn echt enorm belangrijke plekken. 'Het is misschien de eerste generatie die dolblij was om weer naar school te gaan, maar ook de generatie die er echt last van heeft. Ik maak me daar ook echt zorgen over als ik kijk naar Groep 8-leerlingen: krijgen met name kinderen die meer kunnen, maar dat nu niet hebben kunnen laten zien, wel het goede middelbareschooladvies?