ນັກທຸລະກິດໄທຄາດວ່າ ສະກຸນເງິນຢວນຂອງຈີນ ຈະມີອິດທິພົນຕໍ່ເສດຖະກິດໃນລາວ ທຽບເທົ່າກັບເງິນບາດຂອງໄທ ພາຍໃນ 5 ປີ ຕໍ່ໜ້າ ຊຶ່ງເປັນຜົນຈາກການລົງທຶນຂອງຈີນໃນລາວ ເພີ້ມຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ຊຶ່ງ ຊົງຣິດ ໂພນເງິນ ມີລາຍງານຈາກບາງກອກ.
ນັກທຸລະກິດໄທໃນລາວໃຫ້ທັດສະນະວ່າ ສະກຸນເງິນຢວນຂອງຈີນໄດ້ເລີ້ມມີອິດທິພົນຕໍ່ເສດຖະກິດການຄ້າ ແລະການລົງທຶນໃນລາວເພີ້ມຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ ໂດຍເປັນຜົນຈາກການຄ້າລະຫວ່າງລາວກັບຈີນທີ່ເພີ້ມຂຶ້ນ ແລະການລົງທຶນຂອງຈີນໃນລາວກໍເພີ້ມຂຶ້ນນັບມື້ດ້ວຍເຊັ່ນກັນ ທັງນີ້ເຫັນໄດ້ຈາກໃນຊ່ວງປີ 1988 ຫາ 2022 ລັດຖະບານລາວໄດ້ອະນຸມັດການລົງທຶນຂອງບັນດາບໍລິສັດຈີນໃນລາວຈຳນວນເຖິງ 933 ໂຄງການທີ່ມີມູນຄ່າການລົງທຶນລວມກວ່າ 18,000 ລ້ານໂດລາສະຫະລັດ ຊຶ່ງຈັດເປັນກຸ່ມລົງທຶນອັນດັບ 1 ໃນລາວຕໍ່ໄປ ພ້ອມທັງຍັງເປັນການລົງທຶນທີ່ກວມເອົາໃນທຸກດ້ານອີກດ້ວຍ ໂດຍສະເພາະແມ່ນພາກພະລັງງານ ການຂຸດຄົ້ນແຮ່ທາດ ການຜະລິດກະສິກຳການຄ້າແລະບໍລິການຄົບວົງຈອນນັ້ນ ກໍຍັງເຮັດໃຫ້ບັນດາບໍລິສັດຈີນ ທີ່ເຂົ້າມາລົງທຶນ ແລະດຳເນີນທຸລະກິດໃນລາວນັ້ນ ສາມາດກຳນົດລາຄາສິນຄ້າ ແລະບໍລິການຕ່າງໆເປັນສະກຸນເງິນຢວນໄດ້ອີກດ້ວຍ ຊຶ່ງຖ້າຫາກວ່າສະພາບການຍັງດຳເນີນໄປແນວນີ້ ກໍເຊື່ອວ່າເງິນຢວນຈະມີອິດທິພົນຕໍ່ເສດຖະກິດໃນລາວ ທຽບເທົ່າກັບເງິນບາດຂອງໄທພາຍ 5 ປີ ຫລືໄວກວ່ານັ້ນ ກໍເປັນໄດ້ ດັ່ງທີ່ນັກທຸລະກິດໄທໃຫ້ການອະທິບາຍວ່າ:
“ສັດສ່ວນຂອງຜູ້ປະກອບການຈີນ ທີ່ໄປໃຊ້ຊີວິດຢູ່ໃນລາວມີສັດສ່ວນຂ້ອນຂ້າງ ສູງ ຈາກແຫລ່ງຂ່າວພາຍໃນບອກວ່າ ຕອນນີ້ຄົນຈີນໃຊ້ຊີວິດຢູ່ໃນປະເທດລາວ ເທົ່າໆກັບຈຳນວນປະຊາຊົນທ້ອງຖິ່ນຊາວລາວນັ້ນລະ ແນ່ນອນ ຄົນເຫລົ່ານີ້ນະ ກໍແນ່ນອນເຂົາມາຈາກຈີນ ເຂົາກໍຈະມີຊ່ອງທາງ ແລະຖ້າເຂົາສາມາດທີ່ຈະເລີ້ມໃຊ້ເງິນຢວນໄດ້ ເຊື່ອວ່າມັນຈະສະດວກກັບເຂົາ ແລະສຳລັບຄົນລາວເອງ ແນ່ນອນເຂົາຢາກເບິ່ງຫາເງິນທີ່ມີສະຖຽນລະພາບສູງກວ່າ ຂ້າພະເຈົ້າວ່າເງິນຢວນຈະມີບົດບາດເພີ້ມຂຶ້ນຫລາຍໃນປະເທດລາວ.”
ທັງນີ້ໂດຍທາງລົດໄຟລາວ-ຈີນໃນລາວ ກໍນັບເປັນພາກສ່ວນນຶ່ງ ທີ່ເຮັດໃຫ້ເງິນ ຢວນມີອິດທິພົນເພີ້ມຂຶ້ນໃນລາວ ເພາະພາຍໃຕ້ແຜນການນຶ່ງແລວ ນຶ່ງເສັ້ນທາງຂອງຈີນ ກໍໄດ້ເປັນຜົນເຮັດໃຫ້ລັດຖະບານຈີນ ແລະລາວໄດ້ສ້າງຕັ້ງບໍລິສັດຮ່ວມທຶນລົດໄຟລາວ-ຈີນ ຂຶ້ນມາຮັບຜິດຊອບການບໍລິຫານງານໃນໂຄງການທັງໝົດ ໂດຍຝ່າຍລາວ ແລະຈີນຮ່ວມທຶນໃນສັດສ່ວນ 30 ເປີເຊັນ ຕໍ່ 70 ເປີເຊັນ ຂອງມູນຄ່າລົງທຶນລວມເຖິງ 37,450 ລ້ານຢວນ ໃນນີ້ແບ່ງເປັນທຶນເລີ້ມຕົ້ນ 40 ເປີເຊັນ ທີ່ລັດວິສາຫະກິດລົດໄຟລາວ-ຈີນ ຮັບຜິດຊອບຮ່ວມກັນ ສ່ວນອີກ 60 ເປີ ເຊັນ ນັ້ນຮັບຜິດຊອບໂດຍບໍລິສັດຮ່ວມທຶນທາງລົດໄຟລາວ-ຈີນ.
ພາຍໃຕ້ຂໍ້ຕົກລົງດັ່ງກ່າວ ລັດວິສາຫະກິດລົດໄຟຟ້າລາວ ຈຶ່ງໄດ້ກູ້ຢືມຈາກທະນາຄານຈີນເພື່ອປະກອບສ່ວນທຶນເລີ້ມຕົ້ນໃນມູນຄ່າ 4,494 ລ້ານຢວນ ກັບຝ່າຍຈີນປະກອບສ່ວນ 10,486 ລ້ານຢວນ ສ່ວນບໍລິສັດຮ່ວມທຶນທາງລົດໄຟລາວຈີນນັ້ນຮັບຜິດຊອບທຶນໃນມູນຄ່າ 22,470 ລ້ານຢວນ ໂດຍທັງໝົດເປັນການກູ້ຢືມຈາກທະນາຄານການຄ້າຂອງລັດຖະບານຈີນ ຈຶ່ງບໍ່ພຽງເຮັດໃຫ້ກຸ່ມທຶນຈີນເປັນຝ່າຍທີ່ຄວບຄຸມທຸກກິດຈະການລົດໄຟລາວຈີນເທົ່ານັ້ນ ແຕ່ຍັງລວມເຖິງສິດໃນການກຳໜົດອັດຕາລາຄ່າໂດຍສານລົດໄຟ ທີ່ອີງຕາມຄ່າເງິນຢວນອີກດ້ວຍ ດັ່ງທີທ່ານວຽງສະຫວັດ ສີພັນດອນ ລັດຖະມົນຕີກະຊວງໂຍທາທິການ ແລະຂົນສົ່ງຍອມຮັບວ່າ:
“ໃນການຕົກລົງຂອງກົມທາງລົດໄຟ ອະນຸມັດໃນເບື້ອງຕົ້ນອັດຕາແລກປ່ຽນ 1,910 ກີບຕໍ່ຢວນ ຫລືຕ່ຳກວ່າ 1.690 ກີບຕໍ່ 1 ຢວນ ແມ່ນສາມາດປັບຂຶ້ນປັບລົງ ໄດ້ໃນອັດຕາບໍ່ເກີນ 20 ເປີເຊັນ ແຕ່ວ່າໃນການປະຕິບັດໂຕຈິງຫັ້ນກໍຍ້ອນວ່າຄ່າເງິນກີບມັນຕົກ ຜູ້ລົງທຶນນີ້ໝາຍຄວາມວ່າມີພັນທະຕ້ອງໄດ້ແລກປ່ຽນເອົາເງິນຢວນຫັ້ນໄປໃຊ້ໜີ້ຄ່າດອກເບ້ຍ 1,810 ແລະຄ່າຕົ້ນທຶນ ໝາຍຄວາມວ່າເລື້ອງລາຄ່າລົດໄຟນີ້ແມ່ນເອົາເງິນຢວນເປັນບ່ອນອີງ ແຕ່ວ່າຂາຍເປັນເງິນກີບ.”
ສ່ວນເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນສູງໃນກະຊວງແຜນການ ແລະການລົງທຶນເປີດເຜີຍວ່າການດຳເນີນງານໃນໂຄງການທາງລົດໄຟລາວ-ຈີນ ໃນລາວພາຍໃຕ້ການບໍລິຫານງານ ໂດຍບໍລິສັດຮ່ວມທຶນທາງລົດໄຟລາວ-ຈີນ ທີ່ເລີ້ມແຕ່ວັນທີ 3 ທັນວາ ປີ 2021 ເປັນຕົ້ນມາ ຊຶ່ງເປັນການເຊື່ອມຕໍ່ທັງໃນດ້ານການຂົນສົ່ງສິນຄ້າແລະໂດຍສານລະຫວ່າງລາວກັບຈີນເປັນຫລັກນັ້ນ ເຮັດໃຫ້ຄາດໝາຍໄດ້ວ່າ ການດຳເນີນງານດັ່ງກ່າວຈະສ້າງລາຍຮັບທີ່ສາມາດຄືນທຶນການກໍ່ສ້າງໄດ້ໄວທີ່ສຸດໃນ 23 ປີກໍຄືໃນປີ 2045 ປີຂ້າງໜ້າ ແຕ່ຖ້າຫາກວ່າທາງລົດໄຟລາວ-ຈີນ ໄດ້ມີການເຊື່ອມຕໍ່ທາງລົດໄຟຄວາມໄວສູງໃນໄທດ້ວຍນັ້ນ ຈະເຮັດໃຫ້ສາມາດຄືນທຶນໄດ້ໄວຂຶ້ນພາຍໃນ 15 ປີ ຫລັງຈາກທີ່ໄດ້ມີການເຊື່ອມຕໍ່ທາງລົດໄຟ ລະຫວ່າງລາວ-ຈີນ ແລະໄທແລ້ວນັ້ນ.
